Sesyon ledikasyon politik LALIT - Analiz-Fim-Deba lor Palestinn.
26.01.2009
Zedi swar le 22 Zanvye 6er a 10:00 ti ena sesyon "ledikasyon politik" lor Palestinn kot enn kinzenn manb ek sinpatizan LALIT ti prezan, Gran Rivyer.
Sa sesyon la ti premye sesyon 2009 dan sa seri "ledikasyon politik" sak 15-zur ki ti kumanse an 2008 swivan rezolisyon Kongre Lalit an Fevriye 2008.
Lindsey Collen ti fer introdiksyon sesyon avek enn analiz pu sitye kestyon Palestinn dan Listwar pu konpran an profonder seki pe arive zordi e pu konpran letadesyez e bombardman Gaza par Larme Leta Israel.Li finn get 4 pwen danaliz ki permet nu gayn enn lekleraz lor Palestinn e konfli Palestinn-Israel.
1. Kestyon pei e lepep. Ena enn koze ki al kumsa "Lepep Zwif san enn pei". E ena enn lot koze ki fer kwar ki "Palestinn ti enn later san enn lepep".Pu konpran foste dan tulede koze, kapav kumans par get kimanyer demokrasi burzwa modern definir enn pei. Enn premye definisyon se enn pei li ena enn frontyer, enn lespas ek li ena enn demokrasi ki zis, eklere, sekilye anver sak so sitwayen. Sak individi ena mem stati. Tu lanfaz li lor "individi". (Inegalite ki ekziste dan pei-la li zis an term de klas.) Enn dezyem definisyon enn pei se enn lespas kot enn "lepep" (suzantand lepep mazoriter) rul limem (e suzantand lezot lepep dan sa lespas-la). Enn lepep for ki dominn enn u plizir lepep feb. Par exanp, lepep Angle li ena so pei Gran Bretayn (Ekose ek Galwa zot osi laba, me zot mwen nombre, pli feb). Lanfaz dan sa definisyon la, li lor "lepep". Sa definisyon la devwal limit slogan ki suvan nu tande dan Moris "enn sel lepep, enn sel nasyon". Koze "Lepep Zwif pena pei" li asyum dezyem definisyon enn pei. E li fer krwar sel lepep ki pa ti ena pei se lepep Zwif, ki fos. Dan lemond, ena buku, buku plis lepep ki "pena" pei ki lepep ki "ena" enn pei. Sa fos koze-la li maske lezot problem. Sa flu lor definisyon lepep ek pei li enn eleman inportan pu konpran konfli Palestinn-Israel.
2. Kolonizasyon nepli zistifyab Zordi, tu imen ena enn lide ki ete dinite imen. Sa ansyen lide ki kolonizater amenn sivilizasyon a enn lepep aryere inn depase. Tez "Terra nulla" ti ule dir ki ti ena serten later kot swa pa ti ena lepep ditu, swa avek enn lepep nomad u enn lepep ki fek vinn reste. Alor lezot dimunn kapav vinn res dan sa "Terra nulla". Nu finn temwayn sa dan listwar, lepep Indizenn dan Lamerik kan kolon Eropeen vini, lepep Aborizenn dan Lostrali kan kolonizater Angle vinn koloniz Lostrali.
Alor prosesis kolonizasyon Palestinn inn kumanse depi apepre 100 an kan Muvman Zyonist kumans al fer enn pei dan Palestinn e sa ti dan sa muvans kolonizasyon, dan sa lozik kolonyal, ki zordi finn fini depase.
3. Kreasyon Pei Israel li dan enn lozik ekonomik inperyalism Lager Lanpir - kan Lanpir Britanik pran Lanpir Otomann (100 an desela) apre Premye Ger Mondyal (1914-18) e Lanpir Ameriken anvi kontrol aprovizonnman petrol apre Dezyem Ger Mondyal (1939-45). Israel ti kree dan sa lozik imperyalist pu partaz e kontrol piyaz lager imperyalis ant bann pei imperyalist, atraver Israel.
4. Rol Politik Israel dan Mwayen Oryan. Leta Israel li tetdepon Lamerik dan Mwayen Oryan. Li defann lintere gro kapitalist Ameriken e Eropeen. Sivilizasyon Oksidantal inn vinn depandan net lor petrol. Si li pa gayn petrol, li pu ekrule.Leta Israel anmemtan azir kuma enn ter pu ris tu lakoler lepep Mwayen Oryan lor li, anpes li vinn lor Leta Zini. Israel fer tu travay sal ki Lamerik pa kapav fer akoz pri politik pu tro ot si Lamerik fer li mem. Alor Israel amenn sa rol la. Avek sa 4 eleman danaliz an tet, Lindsey finn get listorik konfli Israel-Palestinn depi Konferans Berlin 1895, Deklarasyon Balfur an 1917 dan Premyer Ger Mondyal, Kreasyon Leta Israel an 1948 apre Dezyem Ger Mondyal, Rol bann pei Arab, Lalit lepep Palestinyen depi partisyon Palestinn an 1948, pli long lagev zeneral an 1936, OLP, rezistans lepep Palestinn fas a lokipasyon militer Israel depi 1967, 1er Intifada lane 1987 e 2em Intifada lane 2000, rezistans kont lokipasyon militer, kont anexasyon ankor later Palestinn atraver politik Leta Israel pu inplant koloni dan Palestinn, nesans Hamas ki ti ena sutyen Leta Israel pu kas leren OLP, Fatah ek Lotorite Palestinyen. Li ti get lalit ek rezistans dan Palestinn, osi byen ki rol Langleter, Lafrans, Lamerik dan sa konfli-la. E vinn ziska zordi, blokis ek bombardman Israel lor Gaza. Sa manyer pu get konfli Palestinn-Israel permet enn ekleraz nuvo. Li finn ed
pu konpran bann veritab anze zordi e ki kalite lalit bizin amene andan Palestinn e andeor dan leres Lemond pu ki met fen a reyn Leta Israel ki pe azir kuma enn leta bandi avek konplisite lentere gro kapital dan Lerop, dan Lamerik. Deba byen anime ti swiv pu eklersi sertenn pwen e pu aprofondi analiz.
Surs prinsipal: IMAGE AND REALITY OF THE ISRAEL-PALESTINE CONFLICT par Profeser Norman G. Finkelstein, 2002.
Dan dezyem parti Ledikasyon politik, nu ti get enn fim enn-er tan ki apel "Tragedy in the Holy Land: The Second Uprising". Enn fim dokimanter ki finn konbinn bann but fim istorik depi arsiv e bann but fim lor evennman resan dan Palestinn. Intervyu Noam Chomsky, Edward Said, Militan Rezistans e Palestinyen ki zot paran finn temwayn partisyon, expilsyon, anprizonnman.
Dokimanter examinn listwar pu konpran rasinn kriz dan Mwayen Oryan zordi e get rol kolonizater Britanik, Lerop a lepok e zordi. Li usi get lalit rezistans e lalit zordi dan Palestinn.Analiz Lindsey avan fim finn kontribye pu konpran fim. Anfet analiz e fim, sakenn finn komplemant lot la. Nu finn truv an zimaz ek son listorik konfli Israel-Palestinn ki Lindsey ti fer. E pwen danaliz.
Lindsey finn permet nu get e konpran an profonder dokimanter-la.
Ant premye ek dezyem parti sesyon, nu tu ti partaz enn gran repa prepare avek buku swen par Kamarad Georges.
