31.10.2007
Zordi nu finn deside pu res dan vilaz granmaten pu konpran enpe plis lor sa linformasyon ki larme finn servi papye pu kraz lakaz dan nu vilaz, Hares.
Nuvel lor notis pu kraz lakaz inn konfirme. Anfet ena 5 lakaz. Tu le 5 lakaz truv dan bann plas kot ena posibilite pu agrandi lotorut. Samem lotorut ki relye koloni Ariel a Tel Aviv. Nu realize ki Leta Izrael atraver so larme pe fer tu pu anpes tu developman dan Hares.
Nu pe zwenn bann aktivis ver 19:00 zordi pu sey kordinn aksyon kont notis demolisyon. Um R. kot nu pe reste finn dir nu ki The House usi finn gayn notis pu kraze enpe letan desela. Ka pu konteste notis ankor pe pase dan Lakur.
NOTIS KRAZ LAKAZ, E KESTYON LATER
Dan vilaz Hares Samdi, Izrael atraver so larme finn servi 7 fami papye pu prezant Lakur si zot desid pu konteste lord pu kraz zot lakaz. Sa 7 fami inn mont lakaz dan Palestinn, lor later ki zot gran dimunn inn kite. Kimanyer Izrael, enn lot leta vinn dan Palestinn, vinn dikte abitan dan Hares, dan Palestinn, lor zot drwa pu ranz lakaz lor zot later? Sa, mo realize, li enn lot realite lokipasyon. Sa bann fami pena lemwayen pu al dan Lakur. Pu Lakur Izrael ekut zot defans kont Leta Izrael, sa bann fami la bizen pran enn avoka dan Izrael. Enn avoka kut US$4,000 (16,000 shekel, Rs125,000).
A.A.C., ENN PARMI SA 7 FAMI KI FINN GAYN NOTIS PU KRAZ SO LAKAZ RAKONTE:
Li pe res dan enn lakaz lwe. So bann zanfan pe grandi. Pandan 15 an, li finn ekonomize pu kapav mont so lakaz, sa lakaz ki su menas kraze. Aster ki bann zanfan inn gran e pe al lekol, so lapey nepli kapav pey lokasyon e osi avoy zanfan lekol. Alor so lakaz ki finn termine ti pu permet li respire inpe. Zis dan sa moman-la, larme inn vinn servi li papye.
Li pena rekur li dir. Lakur li zis enn fasad parski Leta Izrael inn fini deside. So larme pu vinn kraz so lakaz. Li pena okenn mwayen pu lager kont sa lord demolisyon. Me lot kote, li pa kone kuma li ek so fami pu sirviv. Me li bizen fer kitsoz.
IWPS (kot mo enn volonter) finn donn li bann kontak enn lasosyasyon kuma Muvman Lakaz dan Ramallah ek enn asosyasyon avoka dan Izrael pu li kapav pran kontak. Li dir, Izrael avek so larme atak dimunn dan so bann drwa elemanter kuma ranz lakaz lor so prop later, kumsa li fors dimunn dan ilegalite. Kimanyer enn fami pu viv san lakaz? Si dimunn nepli ena drwa ranz lakaz, kot bann zanfan ki pe leve pu reste? Si nu zanfan pa truv lavenir, ki pu reste?
Li byen sever kont guvernman Bush ek Blair ki pe toler Izrael. A.C.A. kontinye, mo pa pe kritik lepep Ameriken ek lepep Angle, me sa 2 guvernman-la responsab pu seki Izrael pe fer dan Palestinn zordi. Zot responsab pu tu atrosite Leta Izrael ek so larme kont dimunn dan Palestinn sak zur.
Tu sa set fami dan mem sityasyon.
Si dime larme kraz zot lakaz, zot pu nepli ena enn plas pu reste. Lavi pu vinn ankor plis difisil. Lokipasyon okip sak but lespas u lavi. Me dimunn reysi gayn kuraz e truv lafors interyer pu get dime. Mwa, kan mo get sa, mo truv sa extraordiner. Sa enn de bann kitsoz ki ti frap mwa premye fwa mo ti vinn Palestinn. Zordi sa ankor vre. Pu komye letan ankor?
KESTYON LATER, KOLONI IZRAEL DAN PALESTINN E PALESTINN
Enn lot realite ki dimunn dan lemond bizin kone. Zordi, dan Palestinn su lokipasyon militer ena bann koloni met dibut par Izrael andan dan Palestinn. Ena apepre 120 koloni ek 102 outpost lor bann lakolinn dan SisZordani (West Bank). Sa inklir Zerizalem Est. Koloni okip 3% later. Me rezo sime otur zot (isi apel sa lotorut aparteid e li rezerve zis a kolon ek Izraelyen, larme ek lapolis) fer ki koloni kontrol an total plis ki 40% later Palestinn. Sak 100 km larut rekizyonn 2,500 ektar later depi Palestinyen, zot lakaz, zot plantasyon zoliv, fig, zot later pu patiraz kabri ek muton. Anplis de later pu sime koltare, sa later rekizyone reprezant enn zonn tanpon 50-75 met sak bordir larut kot tu konstriksyon ilegal. Li paret ki sa zonn tampo inn vinn plis, e li posib ki sa 7 lakaz dan Hares ki finn resevwar notis demolisyon pe afekte par sa nuvo dekre administrasyon militer.
Zordi, koloni ek lotorut aparteid pa zis pe kontrol 40% teritwar Palestinn me pe kas Palestinn an 4 but. Sa fraktir zeografik, politik, ekonomik ek sosyal pe seryezman remet an koz enn fitir Leta Palestinyen.
Byen suvan, enn koloni kumanse kan enn-de Izraelyen amenn enn karavann e poste li lor enn lakolinn. Apel sa enn "outpost". Laplipar ditan guvernman ubyen Minis guvernman ankuraz zot pu plant zot karavann. Lerla kolon met presyon lor guvernman dan Izrael pu furni enfrakstriktir ek lonn. Zot usi gayn buku sutyen finansye depi bann lorganizasyon lezot pei, US sirtu.
Zis dan rezyon Salfit avek 21 koloni, rezo lotorut ek inposibilite pu gayn enn permi pu konstriksyon, laplipar nuvo konstriksyon pu tom dan "konstriksyon ilegal". Leta Izrael ena enn politik delibere pu koloniz Palestinn. Zordi, Leta Izrael pe re-okip later ki li ti okipe 1967. Sa kadre dan so politik pu anpes emerzans enn Leta Palestinyen.
KONDISYON FAM SU LOKIPASYON MILITER
Muvman Fam dan Salfit
8:00 am ansam ek Um F., nu finn pran servis (kumadir minibis maron) pu al Biddya. Nu finn zwenn F. Tulede mamb dan Women for Life, enn lorganizasyon fam ki azir kuma sant kordinasyon enn rezo 20 regrupman fam dan 20 vilaz dan rezyon Salfit. Lontan zot ti apel Women Without Borders. Li finn explik enpe travay ki zot pe fer dan rezyon Salfit. Zot pe organiz zenn tifi 11 a 18 an dan Flowers against Occupation e bann fam 18 an a monte. Zot fer tu kalite aktivite. Desen, artizana, spor, lamizik. Women for Life usi aktif dan muvman kont lokipasyon. Zot ti dan manifestasyon kont miray an 2004 kan Alain (pu Lalit) ti dan Lamars Kont Miray Jenin-Jerusalem.
Zot azir kuma enn administrasyon rezyonal paralel dan sa rezyon-la fas a larme lokipasyon. Lotorite Palestinyen tro lwen pu adres problem kotidyen dimunn onivo lokal. Ansemoman-mem zot pe organiz pu rebatir lekol dan Deir Balut ki larme inn kraze enn dezyem fwa.
Plis li explike, plis u rann u kont ki lur fardo fam ena pu sarye dan Palestinn. Fam okip lakaz, zanfan, dimunn malad parey kuma fam dan Moris fer. Me isi li su lokipasyon militer. U mazinn enn mama ek so zanfan malad pe amenn li lopital, bizen travers chekpoynt? Mazinn enn fam ek enn vye dimunn malad lor enn chekpoynt kot oblize desann depi veikil e travers kontrol apye? Dan kondisyon ekonomik deplizanpli difisil, fam bizen truv fason pu nuri so fami, avoy zanfan lekol, pey bil lalimyer dilo sak lafen dimwa. E anplis ki ena pu fer fas lokipasyon, zot ena pu fer fas a tu problem fam dan Moris. Kestyon maryaz forse, akse kontrasepsyon, lavortman, vyolans domestik, kondisyon travay dan bann lizinn Izraelyen (kuma Zonn Frans) e kuma anplwaye de mezon dan koloni. Lavi fam dan bann kan refizye andan Palestinn ankor pli difisil.
Fam ena usi sa responsabilite pu gard lespwar dan enn lavenir meyer. Um F. truv sa travay plis difisil me plis enportan pu muvman fam zordi dan Palestinn.
KAS ZOLIV
Rabbis for Human Rights, enn lorganizasyon ki baze dan Zerizalem, fek telefone pu dir ki Larme pa finn les zot akonpayn bann Palestinyen pu al kas zoliv. Larme finn ranz enn zistwar pu konturn Zizman Lakur Siprem. Larme pe dir ki prezans volonter Izraelyen ek Internasyonal provok bann kolon. Alor larme finn dekret serten plantasyon zoliv kuma zonn ble.
Zonn Ruz (Red zone) vedir akse interdi a tu dimunn eksepte militer. Zonn Ble (Blue Zone) vedir akse selman a Palestinyen, me interdi a tu Izraelyen ek Internasyonal. Zonn Zonn (Yellow Zone) akse plizumwen lib.
Biddya enn zoli landrwa. Enpe kuma vilaz Rivyer des Anguilles. Marsan legim pase dan zot vann e anons lor loto radyo legim ki li ena ek so pri. Preske tu marsan legim anbilan fer zot lanons lor loto radyo. Sak fwa mo tann loto radyo, pu enn ti mama mo panse ki mo dan Moris e pe anons enn miting kitsoz. Dan Biddya, ena enn mini-vann avek loto radyo pu fer tu kalite reparasyon a domisil.
VILAZ HARES
Um F. anonse ki zordi ena 6 chekpoynt depi Nablus ziska Hares. Ant 9:30 ek 10:00 am solda pas dan vilaz. Kan zot kit vilaz, zot zet enn bomb gaz lakrimozenn dan lantre vilaz avan zot ale. Sanse bann zanfan inn avoy zot kut ros.
Aswar, Tur de kontrol dan lantre vilaz ena enn tors zean ki turne. Larme atraver sa Tur de kontrol pa zis monitor tu muvman veikil ek dimunn dan vilaz, me osi andan zot lakaz aswar. Sa tors zean tap lor lafnet dimunn aswar kan pe dormi. Larme kontrol sak pus ek sak minit u lavi mem kan pe dormi.
Premye nots
Ragini, depi Hares, Palestinn su lokipasyon militer Izrael
Dimans 28 Oktob, 2007
PALESTINN: LAVI SU LOKIPASYON MILITER 2007
LINDI 29 OKTOB
S. ek M. ti al kas zoliv ansam ek enn planter pre ar vilaz Hares, kot nu pe reste. Zordi nu pena pu pran servis (minibis) ni pas chekpoynt. Ki lix! Pa zis sa, Abu C. inn vinn sers nu lakaz dan so vann. Parey, parey kuma limuzinn ki R&L ti ena lontan! Telman vye, u dimann u kuma li pu rule. Purtan li rule. Alor nu gayn transpor pu al zis dan lantre vilaz!
Abu C. enn retrete. So fami ena enn plantasyon zoliv ki truv literalman andan dan enn koloni. Koloni Revava. Avan koloni, ti ena 500 pye zoliv. Kan koloni inn inplante, bann kolon inn kup buku pye. Aster res nek enn 60 par la. E li pena akse pu al okip plantasyon.
Zordi ti ena usi enn lekip depi Rabbis for Human Rights depi Tel Aviv ek Zerizalem. Alor nu ti enn lekip 5. Ti ena S. e mwa depi IWPS, ti ena enn rabin, enn zenn ki finn expilse depi larme akoz li marse dan so somey ek enn retrete depi Zerizalem Est. Enn lekip ase komik.
Abu C. inn gayn permisyon pu al lor so plantasyon. Alor kan nu ariv laba ena jip larme. Kapitenn Rafi depi DCO pu rezyon Salfit ki pe kordonn aktivite lor teren. Li koz ar Abu C. e dimann li nu tu nu nom. Mark lor enn papye. Tutswit apre enn kolon arme e avek radyo telefonn arive. Kapitenn Rafi koz an Arabik avek Abu C. e an Hebre avek kolon depi koloni Revava. Negosyasyon inn ok. Kapitenn Rafi kit de so zom. Kolon arme la usi. Nu rant dan karo ek kumans kas zoliv.
Li ti enn sityasyon ase sir-reel. De solda larme tuzur avek zot gro fizik ek zot bann lezot lekipman. Kolon arme. Nu lor pye zoliv pe kas zoliv.
Lazurne inn pas byen. Buku zoliv. Abu C. rakont kuma sa plas-la ti ete avan. Kan li ti zanfan, kuma li ti zoli, enn plas kot dimunn vilaz ti ale-vini an liberte. Kuma bann pye zoliv ti byen okipe. Li dir zordi, personn dan vilaz pa kapav vinn ed li akoz li sel Palestinyen ki kapav gayn permi pu vinn dan so karo akoz li proprieter. Pur lemoman, so karo tom dan enn zonn kot ankor pe les volonter Izraelyen ek Internasyonal rantre. So madam byen malad, so bann zanfan dan Zordani, san sutyen volonter li pa pu kapav vinn kas zoliv. Lane dernyer, ti gayn buku problem ek bann kolon pu fer rekolt zoliv.
Nu'nn bwar dite. Manz habas ek humus ek falafel anba pye zoliv. Kapitenn Rafi vinn kan ena sanzman kar. De lot solda inn ranplas kar gramaten.
Ver 16:00 nu finn kumans prepare pu ale. Met tu zoliv dan sak. Vinn bor sime pu atann bis pu rant dan vilaz. Ep! nu pe savur enn ti moman detant san larme ek kolon deryer nu ledo. Ep! enn jip larme arete. Dir nu nu pa gayn drwa asiz pre kot sime. Dimann nu tu prezant nu ID. Mem asiz lor bor sime nepli posib su lokipasyon.
Transpor inn vini. Nu'nn abarke. Return lakaz. Lor sime, Abu C. aret kot enn tabazi, aste nu enn zi mang e enn feyte sokola pu remersye S ek mwa. Li enn tonton ki finn pas telman eprev dan so lavi mo dimann mwa kot li truv resurs pu ena zwa de viv. Mo sipoze samem sa "saler imen" ki larme su lokipasyon pe sey brize. Se sa mem lafors enteryer, zwa de viv dan bann tipti kitsoz ki permet dimunn sirviv zordi ek kontinye kwar ki enn zur lokipasyon pu fini.
HARES
Nu finn aprann ki larme inn pase e finn met enn lakrwa ruz lor kolonn vizavi lakaz ki vizavi lantre vilaz. Tu dimunn pe panse ki larme pe vinn kraze dime granmaten. Ziska tar aswar, C., S. ek mwa nu pe sirkile dan vilaz pu sey kordinn aksyon anka larme kumans kraz lakaz dime.
Lindsey ti sonn mwa, nu ti kot enn fami. Kan nu sorti telefonn lakaz swiv nu lor portab. Kan Ram sone apre, nu ti kot enn lot fami. Isi kan u al kot kikenn, dite pir byen du ubyen kafe arabica obligatwar. Introdiksyon lor size kumanse. Lerla dite. Lerla diskisyon lor ki pu fer pran form. Si tu al dan lord, li pran apepre enn erdtan.
Kan larme kraz lakaz, ki arive? Zot kordonn landrwa pu 2-erdtan. Okenn dimunn pena drwa rantre sorti. Zis larme ena akse. Lerla buldozer rantre pu kraze.
Alor dime Mardi, nu pa pe al kas zoliv gramaten. Nu pe pare pu evantyalite ki kumans demolisyon. C. finn pran kontak ek muvman lakaz isi. Zot pe sirkile dan larezyon, zot pu ena enn kamera video pu filme demolisyon.
ESPAS AERYEN E VOL AVYON
Leta Palestinyen pena avyon. Alor tu vol ki tande se vol militer Izrael. Nu tu pe inpe trakase akoz depi granmaten zordi e ziska nu returne depi renyon nu pe tann buku avyon larme. Ena pe dir ki larme pe pran foto aeryen e ena lezot pe dir ki posib Izrael pe prepar atak kont Gaza. Pa kone.
Premye nots
Ragini, depi Hares, Palestinn su lokipasyon militer Izrael
Mardi 30 Oktob, 2007 01:00 am
MARDI 30 OKTOB, 2007
Nu finn leve e pe atann korl depi A. Fami A. pu fer nu kone kuma larme arive. A 10:00 granmaten, tu ankor kalm. Dapre A. si larme pu vini zordi, li pu vini byen boner.
Buku deba zordi granmaten lor rol bann volonter? Eski li pa pe perpetye lokipasyon par rann li vivab? Eski lezot mwayen de lit pu plis efikas? Si wi, kimanyer develop li? Kot li pu sorti? Tu sa bann kestyon ki u poz u tulezur an tan ki enn militan isi.
Taler mo pu sey al fer enn demi zurne kas zoliv avek lekip kot Abu S. pre kot koloni Revava.
Premye nots
Ragini, depi Hares, Palestinn su lokipasyon militer Izrael
Mardi 30 Oktob, 2007 12:00 pm