15.06.2007
Seki karakteriz Diskur Bidze Zin 2007, se enn nivo malonete inkrwayab. Preske tu sa malonete li dekul depi lefet ki Guvernman pankor fer fas realite ekonomik dan lekel Moris ete, setadir dan rebor enn kriz sistemik, enn kriz sistemik ki a son tur dekul depi lafen proteksyon marse disik ek textil. Plizyer pwen ki LALIT pu mansyone anba, zot liye ansam.
Premyerman, Minis Finans pa finn mansyonn lefet ki tu sif krwasans ek tu ogmantasyon profi ki li site ansam avek so ogmantasyon reveni dan bidze akoz VAT (2 milyar rupi ogmantasyon), zot an gran parti rezilta direk depresyasyon provoke 25 pursan rupi Morisyen. E li samem depresyasyon rupi ki an gran parti responsab ogmantasyon pri. Finalman se tu travayer ek dimunn mizer ki pe peye pu bann profi rekor.
Dezyeman, lor sa bann profi rekor, pe diminye tax konpayni (sorti 30% vinn 15% dan 2 dernye lane), pe diminye inkom tax dimunn byen ris enn pursantaz similer, kan anfet Guvernman pe lev larzan depi VAT, enn form taxasyon ki taxe enn pli gran pursantaz reveni bann dimunn mizer ki dimunn ris ek konpayni. Sa osi, li al kont lintere lamas dimunn Moris, Rodrig, Agalega, St. Brandon.
Trwazyeman, kan pe koz ogmantasyon FDI (investisman depi deor), sa osi pe kalkil li anterm rupi, alor 25% depresyasyon gonfle sa osi dan enn fason artifisyel.
Katriyeman, FDI finn sirtu vini gras-a spekilasyon lor valer later, setadir pe gayn "wind-fall gains" lor lavant later dan IRS, akoz finn permet tablisman konverti ek morsle later agrikol.
Sinkyeman, bidze Sithanen idantifye problem mazer kuma anplwa. Anmemtan li dir pena somaz parmi zom. Alor li pa etonan ki li pa propoz okenn mezir. Apre santralizasyon, VRS, ek fermtir lizinn textil, li selman "metod Bérenger pu kalkil somaz" ki kapav prodir sa kalite anomali dan sif.
Sizyeman, Bidze pe akseler privatizasyon dan ledikasyon, lasante ek para-etatik, sanki li servi sa term "privatizasyon"-la.
Setyeman, Guvernman pe abdik depi buku so responsabilite sosyal oprofi enn espes nuvo lalyans malsen ant Sekter Prive ek bann ONG. Kumsa ki drwa fondamantal pe transforme an "donasyon saritab".
Wityeman, pena okenn plan lozman pu sa 25,000 fami ki guvernman rekonet pena lakaz.
Pu premye fwa, o-mwen Guvernman finn konsed ki apre 2009, pa zis pu ena 36% bes dan pri disik, me pri kapav bese ankor, e kota lamem pu menase akoz nepli pu ena pri garanti.
Sirtu dan Bidze pena okenn mezir pu diversifye prodiksyon dan lagrikiltir ek devlopman agro-indistri lor gran lesel.
LALIT, 15 Zin 2007