Biden Pe Prepar Tut-enn Nuvo Plan Deger Kont Lasinn
30.10.2021
Le 2 Oktob - eski lekter kapav rapel sa dat la enn ku - enn ‘sumarin-datak’ Amerikin alimante par lenerzi nikleer, USS Connecticut - li mezir 107 met longer - finn fer kolizyon avek enn obze anba lamer kan ki li ti pe furaye dan lamer Sid Lasinn (1). Sok sa aksidan ti telman for ki finn ena 11 marinn Amerikin blese.
Lamerik finn finalman konfese lor sa aksidan so sumarin nikleer preske enn semenn pli tar, setadir le 7 Oktob. Ankor enn fwa, rapel sa dat la silvuple. Bann lotorite Amerikin finn admet ki sumarin la finn bizin bwate lor sirfas dilo ziska baz militer lor Guam akoz domaz aksidan pa finn permet li re-rant anba dilo. Zot pa finn donn plis presizyon okenn par, dapre nu bann resers ziska ler, lor kot aksidan la finn arive, ni lor sipa inn demar kit lanket indepandan pu cheke ki pena okenn fwit nikleer dan paraz Lamer Sid Lasinn.
Byin sir, sumarin la ti “laba”, dan Lamer Sid Lasinn, pu “kontenir” Lasinn. Alor, byin avan sa plan AUKUS kot Leta Zini pu al vann enn laflot sumarin nikleer avek Lostrali, avan mem konstriksyon sa bann sumarin la kumanse, deza ena sumarin-datak nikleer Amerikin dan Lamer Sid Lasinn, wadire li aryer-kur Lamerik.
Sa sumarin, USS Connecticut, ti sirman form parti bann lexersis ki ti pe fer par enn lot lalyans sis pei inperyalis. Efektivman, ena Lamerik ek Gran Bretayn, landime sa aksidan la, setadir le 3 Oktob, ansam avek Gran Bretayn so HMS Queen Elizabeth ek USS Ronald Reagan ek USS Carl Vinson, tule-trwa port-avyon militer, divan-divan, alatet enn armada naval depi Laoland, Kanada, Nuvel Zeland, ek Zapon. Tusala pu fer Lasinn per.
Lerla, le 4 Oktob, de zur apre aksidan la ek enn zur apre sa demonstrasyon armada militer divan linto Lasinn, bann lotorite Sinwa, klerman alarme par enn, sa aksidan la (ki zot sirman okuran) e lerla sa demonstrasyon defors, avoy enn-de duzenn jet datak dan ler, me tu lor Lasinn so prop teritwar ek lao so prop lamer alantur.
Sa finn gagn buku kuvertir lor tu bann medya inperyalist Oksidantal, avek bann tipti mansyon lor rezon deryer mobilizasyon Lasinn la. Sa mobilizasyon Lasinn la ti fer klerman pu rapel Taywann, ki pe azir kuma lekip “hom” pu akeyir tu sa menas lager, Lasinn so pozisyon ki ena “enn sel Lasinn” e pu rapel lalyans Oksidantal ki pe deklar bay, ki pa pu kapav fer Lasinn al disparet kumsa.
Preske tu bann medya Amerikin ek Britanik, mem National Public Radio (NPR) dan Lamerik, finn dir ki bann avyon Lasinn ti pe sirvol lor “Lespas Aeryin Taywann” uswa mem “lor Taywann”. Selman enn-de finn koriz zot-mem e finn azute, suvan ase vit, ki bann avyon ti pe sirvol lor kiksoz apel “Taywan so Zonn Idantifikasyon Defans Aeryin oto-proklame” (ADIZ) [“Taiwan’s self-declared Air Defence Identification Zone”]. Sa ADIZ la, se Taywann ki pe oto-proklam drwa pu konn idantite avyon ki pe sirvol dan enn rezyon andeor sa 12 mil notik ki lalwa internasyonal rekonet kuma ‘lespas aeryin’. Ena zis 20 pei ki finn reklam enn ADIZ. Dan Taywann so ka, plis ki enn tyer sa lespas la tom lor teritwar later Lasinn Kontinantal, leres ena enn laliyn medyann ant Lasinn Kontinantal ek Taywann, seki vedir zis lamwatye kapav klem kuma tom dan ADIZ. Nu bizin rapel Lasinn klem tusala kuma “enn sel Lasinn”, e Lamerik finn formelman aksepte sa. Anfet, le 1er Zanvye 1979 Lamerik ti rekonet Lasinn e ti etablir relasyon diplomatik avek Repiblik Popiler Lasinn kuma sel guverman lezitim Lasinn. Mem zur, li ti retir so rekonesans Taywann. Depi Trump, sa finn vinn an balans, e Biden finn al pli lwin, e finn vremem met plis dibri.
Zis apre tu sa gran-gran kuvertir medyatik lor lefet ki Lasinn so bann avyon ti pe sipozeman sirvol lor lespas aeryin Taywann, zis apre sa, le 7 Oktob, nu al aprann dan lapres ki enn Lamerik so sumarin nikleer finn fer enn aksidan laba 5 zur avan. Selman lerla nu gayn nuvel bizar lor Lamerik so konportman “deklar mari” laba. Kumsa, zot fer nu krwar se Lasinn ki ti pe azir belikoz an premye. Pu sa rezon la ki nu ti dimann lekter pu gard an-tet bann dat exak sak evennman.
Kontex
Anmemtan avek formasyon sa nuvo lalyans AUKUS la, ki finn met dibut le 15 Septam, e avek sa demonstrasyon lafors militer sis pei dan Lamer Sid Lasinn, Lamerik pe re-aktiv enn lalyans ki ti anfet deza la depi 2007. Li apel “Quad”. Leta Zini, Lostrali, Zapon, ek Lind form parti ladan. Alor nu ena sa bann Guverman sirtu dedrwat (Boris Johnson, Scott Morrison, etc) dan enn seri diferan lalyans ek trete, pu donn Lamerik enn kuvertir politik pu so politik agresif anti-Lasinn, enn politik ki ti deza kumanse kan Donald Trump ti Prezidan.
Dan enn intervyu resan, Noam Chomsky dir lor kestyon konfli USA-Lasinn: “Enn pwin dezakor zordi-zur se ‘liberte navigasyon’ dan Lamer Lesid Lasinn. Enn analist-stratezi Ostralyin, Clinton Fernandes, fer resortir ki sa konfli la konsern bann loperasyon militer ek loperasyon servis sekre Amerikin dan Lasinn so Zonn Ekonomik Exklizif (EEZ) ki kuver ziska 200 mil apartir later. Lamerik mintenir ki sa kalite operasyon la otorize dan tu EEZ, partu. Lasinn mintenir ki li paotorize. Lind dakor avek Lasinn, e li ti proteste resaman kont loperasyon militer Lamerik dan EEZ Indyin.” Chomsky kontinye, “Lalwa Lamer 1982 (UNCLOS) ti etablir bann EEZs. Lamerik, se sel puvwar maritim ki pa’nn ratifye lalwa la, me li finn pran langazman ki li pa pu transgres li. Formilasyon dan lalwa la lor bann operasyon militer pa presi. Sertennman se enn ka kler kot bizin diplomasi, li sirtu pa bann aksyon provokater dan enn rezyon kot deza ena buku tansyon, avek enn menas pu ena eskalad, posib san limit.”
E Prof. Chomsky konklir, “Tusala form parti Lamerik so zefor pu ‘kontenir Lasinn’.”
E pu de-kod sa, pena meyer ki ansyin Premye Minis Lostrali Paul Keating, ki Chomsky site: “tusala finn fer pu sey etablir ki ‘lefe ki, malgre tu, 20% limanite finn sorti depi lamizer e pe vinn enn leta modern, li ilezitim – me, ankor plis, zis par so prezans, li enn afron pu Lamerik. Se pa ki Lasinn li enn menas pu Lamerik – enn menas ki Lasinn zame finn artikile uswa demontre dan kit fason – me plito, zis so prezans reprezant enn chalennj pu Leta Zini so ezemoni.”
Alor, ankor enn fwa li anba enn Prezidan Demokrat ki nuvo lager frwad pe sofe, parey kuma pandan Lager Frwad kan tu ti sofe net ti su Prezidan Kennedy. Apre Lamerik so defet dan batay Bay of Pigs an 1961, Kiba ti aksepte misil depi Linyon Sovyetik pu sey defann limem depi enn tel invazyon, Kennedy ti molibiz enn blokis naval, enn ak-deger, kont Linyon Sovyetik. Ankor enn fwa nu pe fer fas enn Lager Frwad sofe par Prezidan Biden, sa kut la kont Lasinn. Kan enn sumarin nikleer kuma USS Connecticut fer enn aksidan otan pre avek Lasinn, li enn menas pu lape mondyal ankor enn fwa.
Zis apre Leta Zini finn sorti depi Afganistan, kan bann proprieter lizinn ek meter-chula lager dan “konplex militaro-indistryel” (enn term Prezidan Eisenhauer ti invante pu dekrir lyin ant “leta” dan Leta Zini ek so lel kapital ki prodwir armaman ek lezot furnitir pu lafors arme) ti pe trakase kot prosin kontra pu sorti, zot kapav dormi trankil: enn nuvo lekurs armaman inn met amars, sann kut la, kont Lasinn.
Pibliye an versyon Angle lor Websayt LALIT le 11 Oktob 2021. Linnk: https://www.lalitmauritius.org/en/newsarticle/2943/biden-prepares-whole-new-war-monger-plan-against-china/
Tradir par S.
(1) Swit a demand lekter Kreolofonn, sa lartik lor zeopolitik ki finn pibliye lor nu websayt enn-de semenn desela finn tradir depi Angle. Etan done sa ti 2-3 semenn desela, ala enn ti epdeyt:
Amemtan ki lalyans militer AUKUS (Lostrali-UK-US) inn met anplas, finn ena enn seri devlopman militer inperyalist avek Lamerik alatet, dan diferan pwin “so” dan lemond. Li finn re-organiz ansyin trete brit ek vit, kuma re-invigor “Quad” ki atas ansam USA-UK, Lind ek Zapon, osi byin ki fer sa exersis militer sa 6 pei dan lartik lao.
Finn ena osi lezot “lexersis militer”, sann kut la lor Zerizalem, kot ena partisipasyon militer USA, Lenn ek UAE ansam avek Larme Israel. Sa, li enn lot nuvo “Quad” dan Mwayin Oryan. Sirman so bi se pu “kontenir” Liran. Liran enn lot pei ki USA truv so lexistans-mem enn menas, parey kuma Lasinn so lexistans enn menas.
Nu finn truv inperyalist Amerikin deplway so bann gro bonbardye B1 lor Diego Garcia semenn dernye. Dernye fwa ti ena sa kalite deplwaman ti an 2006, 15 an desela.
Isi dan Moris, Premye Minis Jugnauth dan Parlman, Mardi dernye, inn re-dir ki USA ek UK finn menas pu kul bato Guvernman Moris si bato- la sey al lor Chagos.
Bann depite dan Parlman pa finn komant let uver ki enn grup depite parlman Alman, Die Linke, inn avoy zot lor zot protestasyon a zot guvernman kont vizit enn fregat Alman lor baz militer Amerikin lor Chagos. Depite Parlman Alman inn pran pozisyon anfaver vot Nasyon Zini pu dekoloniz Repiblik Moris. Apart LALIT, nu pa finn truv okenn okenn parti politik dan Moris, ni mem okenn depite individyel, inn pran pozisyon lor sa let uver la.
Alor, li vinn inportan pu swiv tu sa bann gran manev inperyalist Amerikin ek so bann alye pe derule asterla mem pu nu konpran.
