19.05.2021
Konsey Universal Postal union (UPU) finn rekomann tu pei ki manb dan sa lasosyasyon internasyonal lapos la pu kareman refiz rekonet seri nuvo tem lapos lor nom BIOT (British Indian Ocean Territory) ki Grand Bretayn finn tire. Sa rekomandasyon la, li enn klak grav.
Li vinn azut lor sa seri defet ki UK finn ankese dan so klem bankal lor Arsipel Chagos. E li vinn expoz kimanyer UK pe kontinye manevre atraver tu kalite taktik furb, kuma tir tem postal BIOT, pu sey konturn sa defet total ki li finn sufer, kot enn seri instans internasyonal finn statye, enn apre lot, ki li bizin return Arsipel Chagos ar Repiblik Moris deswit.
Apre vot Lasanble Zeneral Nasyon Zini pu konfirm Lopinyon International Court of Justice, sann kut la Tribinal lor Lalwa lor Lamer (ITLOS) finn donn enn ruling pu rann Zizman ICJ baynding. Setadir UK pena okenn drwa lor Chagos. Sa vedir British Indian Ocean Territory pa gayn drwa existe; li ilegal; li bizin dekolonize tutswit. Sa dernye desizyon ITLOS, ki baynding, ti arive an Zanvye 2021.
An Fevriye 2021, UK al delavan, li emet enn seri 5 tem avek mansyon “British Indian Ocean Territory” avek enn foto Larenn, pu kontinye dan so tantativ dezespere pu zistifye so “klem” lor Chagos. Alor nu truve ki UK pe kontinye defye e fud desizyon Lakur.
Alor Konsey UPU inn fer referans ar bann desizyon Lakur UN ek rekomann tu so pei manb pu aret anrezistre, distribiye e forward tu tem emet par British Indian Ocean Territory. So Kongre pu vote lor sa rekomandasyon la plitar sa lane la.
Anfet UPU enn ansyin lorganizasyon internasyonal. Li finn met dibut an 1874 e li parmi pli vye lorganizasyon mondyal. Ena 192 pei manb. UPU inn vinn rapel UK li pa kapav azir dan ilegalite: so lokipasyon Chagos ilegal, so BIOT ilegal, alor so tem BIOT de facto vinn invalid.
Sa li vinn ankor ranforsi ruling ICJ. Nu pu rapel, an Fevriye 2020, Map Lemond Nasyon Zini inn korize pu klerman montre Arsipel Chagos kuma teritwar Repiblik Moris. Lor lapes ton dan Losean Indyin, lor Map Lemond, lor Tem, UK pe kontinye perdi terin. So pozisyon pe vinn intenab onivo internasyonal.
Nu bizin kontinye milite lor tu fron.
Onivo lokal nu bizin fors Guvernman Moris pu inifye demand re-inifikasyon Arsipel Chagos avek Moris pu konplet dekolonizasyon Lafrik, pu drwa retur ek lib sirkilasyon lor totalite teritwar Repiblik Moris, e pu ferm baz militer nikleer USA lor Diego Garcia. Dan LALIT, avek konfyans plis ki 40-an lalit lor kestyon Chagos-Diego, nu dir selman kan sa trwa lalit inifye ki tu sa bann rever Gran Bretayn onivo institisyon internasyonal pu azute ver enn bildep pu fors UK-USA kit Chagos-Diego, ale. Bildep pu rann pri politik UK-USA ena pu peye tro ot si zot kontinye fud lalwa internasyonal kuma zot finn fer.
LALIT
16 May 2021
Surs Linformasyon: https://www.theguardian.com/world/2021/may/16/un-favours-mauritian-control-over-chagos-islands-by-rejecting-uk-stamps