Galleries more

Videos more

Dictionary more

Evolisyon Bann Manifestasyon Sitwayin – par Ram Seegobin

26.10.2020

Zordi nu pu get evolisyon bann “manifestasyon sitwayin” ki finn derule resaman. E sa pu osi amenn nu get enn ku rol Bruneau Laurette. Li inportan parski, dan LALIT, nu pa finn partisip dan sa bann manifestasyon la. Okontrer, nu finn res byin lwin. E akoz nu koni kuma enn parti ki organiz manifestasyon – lor lozman, lor Diego, lor Palestinn, kont lager – anu get derulman sa bann manifestasyon la e kifer nu pa finn ladan. 


Avan nu get sa seri “manifestasyon sitwayin” la, anu sitye kontex dan lekel tusala finn derule e pe derule.


Kontex


Ti deza ena enn kriz ekonomik grav dan Moris avan-mem nu gayn kriz Kovid. 


Lindistri sikriyer dan leral, turism ti pe bat lor lamwatye, zonn frans ti pe raptise byin vit, ofshor an-kriz indepandaman depi Kovid. Lerla pandan lokdawn, finn ena somaz teknik zeneralize. Apar servis esansyel, tu dimunn ti bizin res lakaz. Alor, buku, buku dimunn finn viv dan insekirite, kote travay, kote lapey. Ena finn bizin abitye avek saler minimem, avek saler debaz. E turism, kuma sekter, finn redwir a zero, pandan sa lokdawn la. Pandan lokdawn, nu finn osi temwin koripsyon otur apel dof pu saplayz medikal. 


E omilye tusala, nu finn gayn nofraz misterye Wakashio Pwin Desni, ki finn provok enn polisyon karbiran dan Sid-Es. E sa finn anpes travay lor lamer dan tu sa rezyon la. Anplis, pa kone si li liye, me finn ena 50 dofin, gran gran mamifer, ki finn vinn mor ater. Kuma tu dimunn kone, sa bann labalenn, dofin la, zot mamifer, setadir mama donn so tibaba bwar dile. Alor, dimunn finn afekte. Tu dimunn ki travay lapes, lezot travay dan lamer kuma plezansye, restoran, tusala finn vinn zero. E si sa pa ti ase, kan remorker Sir Gaetan ti pe remork enn salan, li osi, li finn fer nofraz. E kat dimunn finn perdi lavi.


Alor, ti ena buku bulversman. Ti ena buku angwas. 


Mobilizasyon


Pandan lokdawn, LALIT ti pran linisyativ plizir fron komin ansam ek federasyon sindika ek lezot lorganizasyon pu devlop enn vizyon kimanyer byin vit kapav fors Guvernman pu fors patrona pu adapte sanzman dan lekonomi – tir investisman depi lotelri, liber later tablisman pu plantasyon manze debaz, e byin vit met dibut lizinn pu prezerv e transform prodwi alimanter – ki li plantasyon, ki li pwason depi enn nuvo gran lindistri lapes. 


Anmemtan, e separeman, ti ena enn lot regrupman ki Rezistans ek Alternativ ti fer avek enn konglomerasyon lorganizasyon sitwayin, sosyete sivil, lanvironnman ek otur Legliz, e sa ti apel Kolektif Konversasyon Solider (KKS).  Alor, KKS ti organiz premye manifestasyon le 11 Ziyet, e zot ti proteste sirtu kont laspe anti travayer ek represiv dan Covid 19 Act ek Quarantine Act. Li ti enn ase gran manifestasyon, petet 5,000 a 10,000 dimunn prezan. Alor li ti regrup lorganizasyon sindikal, lanvironnman, me ti deza ena prezans Bruneau Laurette, remarkab avek so bann bandrol inprime avek slogan anti-Modi. Dan manifestasyon la, kumans gayn slogan Lev Pake Ale! ek mem B... Li Deor! Ti kumans gayn latmosfer inpe bizar pu enn manifestasyon, avek tapaz vuvuzela. E, li ti demare pa nerport ki kote, me divan Katedral, avek partisipasyon Monper Labour pe plant enn pye.


Dan reynion KKS pu prepar prosenn manifestasyon, Bruneau Laurette propoze ki zot zwenn dan so manifestasyon ki planifye deza pu 29 Ut. Zot dakor.


Manifestasyon ki Bruneau Laurette fer, li atir, dapre organizater 100,000 dimunn. Etan done dimunn napa konn li ditu, e etan done pa ti ena okenn platform pu manifestasyon la, nu kapav get sa imans rasanbleman la kuma enn espes listeri demas.  Ti ena prezans tit-burzwazi buku, e ti ena linfliyans patrona, setadir burzwazi. Zis avan manifestasyon, ti ena enn ase long lartik dan Le Mauricien, paz Forum. Enn nome Bernard Cayeux, enn patron limem, finn fer enn apel for pu ki tu patron organize pu zot travayer prezan dan manifestasyon la. Pandan manifestasyon la, Bruneau Laurette finn anonse ki ena enn prezans burzwazi dan laful, e Percy Yip Tong finn konfirm sa lor TFI. E, dan manifestasyon, enn asistan Bruneau Laurette apel Patrick Belcourt ti propoz enn rezolisyon – avek aklamasyon – pu “luvertir frontyer”, revandikasyon burzwazi dan lotelri. E apre manifestasyon ti fini, kan tu dimunn fini al lakaz, lerla Bruneau Laurette ek trwa so asistan ti fer Konferans de Pres. Laba, kan dimunn fini al dan manifestasyon la, Laurette dir li ti azan Minis MSM Kavi Ramano pu eleksyon Novam lane dernyer. Wi, li ti enn azan spesyalize, enn bawnser. Limem li ti akonpayn Ramano kan li al Lasurs 2-er dimatin! Limem ki akonpayn “Joe Lejongard ek Soubashnee”, kuma li dir li. E akote li, enn nome Trishna Balgobin, li, asontur, anonse ki li ti azan Pravind Jugnauth, limem. Li ti fer so kanpayn an 2014 e osi an 2019. Alor, tu dimunn aprann sa apre ki zot fini al manifestasyon la. 


Sa manifestasyon la, li osi, li ti demare divan Katedral. E li, li ti termine divan Lambasad USA, ki ti ankuraz manifestasyon la lor so paz Facebook. Sa osi, li donn nu enn lide.


Apre sa, nu gayn enn manifestasyon ek Konser Maybur, organize par KKS e plis pu Mahebourg, e plis lor kestyon lanvironnman. Kumans gayn enn lot slogan ki korbor avek demand patrona: slogan kont sa tax CSG la. Subron, port parol KKS, mansyone ki pu ena enn manifestasyon dan sirkonskripsyon Jugnauth, No. 8. Dan manifestasyon, Bruneau Laurette so prezans dominan, avek kudme medya.


Enn semenn plitar, le 19 Septam, ti ena enn konser Ti-Riviere Noire organize par Bruneau Laurette, Patrick Belcourt, Stephan Buckland, Bruno Raya. Li ti sipoze enn konser gratis. Me, lerla li ti vinn enn konser ki gratis, me ena enn kontribisyon volonter, “minimem Rs50” e larzan ki dimunn done pu al ar skwaterz Pte aux Sables, Riambel ek Curepipe. Zot lev Rs 463,860. Lerla zot anonse, zot depans li Rs292,550. Alor, zot donn Rs179,130 pu ONG-Legliz ki okip skwaterz.  Plitar gayn plis ki enn milyon rupi depi dyaspora Lostrali, setadir Morisyin ki finn kit pei, ki res laba. Antuka, pa kumsa ki ed dimunn ki ena problem lozman. Bizin azir pu fors Guvernman pu met dibut enn politik lakaz pu tu dimunn.


Laba, lafin Konser Rivyer Nwar, Bruneau Laurette anons manifestasyon dan No. 8 le 7 Novam. Sa lanons la ti fer enn Samdi swar, sa. Ariv Lindi, Laurette fini avoy enn let, lor so nom, pu inform lapolis enn manifestasyon kont Pravind Jugnauth kot so lakaz – dan sirkkonskripsyon No. 15 sa mem dat, 7 Novam. Lapolis obzekte. Sa tom plot. Lerla li ekrir pu manifestasyon kot MBC ek kot ICAC. La osi, lapolis obzekte. E finalman, li return lor propozisyon orizinal, manifestasyon dan No. 8 le 7 Novam. La, li dir li pu kumanse tuzur kot Legliz, kot legliz St. Pierre. La osi, lapolis obzekte, avek “rezon” preparasyon pu Divali. Sann kut la, Bruneau Laurette, ki for lor al lakur, li al Lakur. La, zafer la li lakur. 


Anparlan al Lakur, pandan sa lepok la, Bruneau Laurette finn per Private Prosecution kont 2 Minis, inklir Minis Ramano pu ki li ti travay dan eleksyon 2019, plis enn ka difamasyon kont Joe Lesjongard, ki li finn akonpayne pandan eleksyon 2019, akoz Lesjongard inn akiz Bruneau Laurette dir “Sel solisyon, revolisyon!”


Ki Azanda Bruneau Laurette?


Li dir li “apolitik”. Me, so bi, li dir, se pu zet guvernman. Alor, li apolitik, e li politik.


Premye nu tann parl Bruneau Laurette ti kan li ti sutenir skwaterz dan Pte aux Sables pandan lokdawn. Li klerman ti ena sutyin e enn but dan Legliz e osi medya, sirtu L’Express ek Top FM. Lerla kumsa, ansam ek regrupman otur Legliz lor zafer skwaterz, li vinn dan reynion KKS. Li paret ena enn azanda personel. Dayer li fini expoz li kuma enn azan fristre. 


Otur Bruneau Laurette, ena sutyin kler ek evidan depi Legliz. Legliz ti araze kan MBC ti ena enn intervyu ek enn madam dan problem lozman ki ti dir, kuma buku dimunn dan problem lozman dir, Legliz ek tablisman bizin donn later. Yerarsi Legliz ti exziz enn “drwa de repons” depi MBC, e MBC ti refize. Alor, zot ti ankoler ek Guvernman. Ena sutyin kler ek anform larzan pu Bruneau Laurette depi dyaspora. Rapel ki dyaspora pe rod drwa-de-vot, sa enn pwin kler dan zot azanda. E li kler ki UK ek USA, zot ankoler ek rezim Jugnauth parski zot finn perdi fas net lor zafer Chagos divan ICJ ek dan Lasanble Zeneral Nasyon Zini, alor zot klerman pu donn baking enn tel dimunn avek enn azanda personel, antan ki azan fristre. 


Ram Seegobin, pu LALIT. (Baze lor kozri le 25 Oktob.)