Galleries more

Videos more

Dictionary more

With NGO Proliferation: Proper Working Class Organizations Essential (in Kreol)

05.09.2016

Papye prezante par Kisna Kistnasamy kuma konklizyon Sinpozyom LALIT lor ONG ki ti ena lye le 30 ek 31 Ziyet.


Nu finn ena analiz ek refleksyon byin ris ki inportan pu nu, antan ki mamb dan bann lasosyasyon ek osi mamb enn parti politik. Fas a sa fenomenn ONG-izasyon ki nu pe fer fas dan enn lepok iltra-liberalism, mo papye li lor linportans ena lorganizasyon klas travayer – setadir oto-lorganizasyon andeor kontrol burzwazi ek Leta.


Enn pwin ki finn resorti pandan deba se bann ONG, zot pa ditu remet ankestyon sa sistem ekonomik dan lekel nu viv. Zot pa kritik sa sistem ekonomik ki responsab inegalite dan sosyete. Sa li enn steytmennt ki nu kapav fer san okenn ezitasyon. Bann ONG, malgre tu bonn volonte, zot pena kapasite pu remet ankestyon sosyete deklas, ki anfet responsab inegalite. ONG fer abstraksyon sosyete deklas, zot refiz get vre lakoz problem sosyal e kumsa ki ONG so tandans li al ver stabiliz sa sistem ekonomik ki veritab lakoz inegalite, mem zistifye li.


Dezyem pwin, se nu finn klarifye diferans ant “NGO” ek lasosyasyon.


Zot  pa ditu mem zafer. Kan nu koz lorganizasyon klas travayer, nu pe koz lasosyasyon, koperativ, komite kartye, sindika. Kot mamb vinn ansam, asosye e organize, pu adres enn problem kolektif e met latet ansam pu truv enn solisyon kolektif ki pu benefisye mazorite dimunn.


Nu finn truve kimanyer lorganizasyon klas travayer:


- ena mamb ki deside pu vinn ansam me ONG zot, zot ena dimunn ki zot pe “sible”.


- tu mamb swa pey kotite ubyin kontribiye kan neseser, e buku so travay pa dimann gro finans, tandi ki “NGO” zot lexistans baze lor finansman, swa depi Leta, swa depi sekter prive lokal u internasyonal, swa depi azans finansman, e parfwa mem depi lanbasad enn lot pei.


- ena demokrasi kot lasanble so mamb vot so komite. Mamb komite li revokab e komite redevab anver lansanble so mamb. NGO pena demokrasi, ena enn bord nome/oto-proklame ki pran desizyon e li pena kont pu rande apart kapav anver zot bayerdefon, seki finans zot.


- ena bi pu truv enn solisyon kolektif me NGO zot azanda bizin kadre avek seki pe finans zot.


- ena potansyel pu depas kad rezud “enn problem spesifik” (single issue) pu get problem dan so antye, get lakoz problem, lasurs problem. Get gran. Uver vizyon. NGO li fer tu, par so natir, pu get zis sinptom, pu raptis vizyon, pu ranferm regar.


Kuma nu finn konpran dan dokimanter Arundhati Roy ki nu finn gete premye zur ek dezyem zur Sinpozyon, NGO depolitiz rezistans. Li apiy lor febles dimunn. Li fer apel baze lor febles dimunn, li fer apel pu ki dimunn pled febles.


Me, par kont, kan nu pe get seki neseser pu remet ankestyon sa sistem inegal ek inzis la, anfet nu ti bizin pe tultan pled lafors. Lafors nu ena, parski nu mazorite, nu mazorite dimunn ki bizin travay pu enn lapey. E, seki pe dominn nu, li enn minorite. Alor lafors, nu ena e nu bizin pled lafors.


Li krisyal ki nu dakor pu analiz sosyete dan lekel nu pe viv kuma enn sosyete deklas e kot enn minorite pe explwat enn mazorite. Profi patron li rezilta sa explwatasyon mazorite dimunn ki bizin travay pu viv par enn minorite kapitalis. Kan pe servi 2% profi kuma CSR pu finans ONG, ki sa ule dir? Li ule dir ki ONG, li ule, li pa ule, li pe partisip dan explwatasyon klas travayer, dan dominasyon lamas dimunn ki bizin travay pu viv par enn minorite kapitalis. Sa premye konsta.


Alor, kimanyer lorganizasyon klas travayer vinn inportan, vinn neseser dan ranversman sa sistem ekonomik la? Pandan deba dan Sinpozyom sa 2 zur la, nu finn met NGO de-kote e nu finn etablir ki NGO napa form parti lorganizasyon klas travayer. Nu finn etablir ki lorganizasyon klas travayer se lasosyasyon demokratik, korperativ, komite kartye, lasosyason fam, sindika, tu form lorganizasyon ki vinn ansam pu adres problem dan sosyete kolektivman. Papye lor muvman fam inn explik sa byin. E finn kontribiye par expoz sa presyon ONG-izasyon klerman. Daniella inn explike kimanyer komite kartye zwenn pu adres problem landrwa e azir kolektivman pu abitan landrwa, fer petisyon, al get Lemer. Me tu sa bann lasosyasyon ki form parti lorganizasyon klas travayer zot pa neseserman ena zuti, pa neseserman ena lemwayin pu truv lakoz pu sa problem imedya ki zot pe adrese. Li pa otomatik pu truv problem la dan so antye, dan so lansanb. Li dan so lalit lor terin ki amenn li pu truv pli gran, pu sitye problem dan enn vizyon pli larz.


Mo pu donn enn lexamp. Isi ena bann kamarad depi Brans LALIT Site Richelieu. Sa brans la, ansam avek Muvman Lakaz, inn donn kudme pu organiz bann fami dan Site Richelieu ki ena enn problem lakaz grav. Ena 20 fami ki vinn ansam akoz zot pe res dan lakaz site ki guvernman finn vann ar zot e ki zordi pe menas pu tom lor zot latet.


Me, kan Brans Lalit, Muvman Lakaz e abitan sa bann lakaz vinn ansam pu gete kimanyer pu adres sa problem la, tutswit kestyon Smart Sitiz, vila pu dimunn ris, IRS vinn lor azanda.


Kimanyer, enn kote, Guvernman pe donn tu kalite fasilite pu milyarder depi lot pei pu vinn ranz lakaz dan Moris e lot kote, sa mem Guvernman pa pe ranz lakaz pu dimunn ki pena.


Byin vit nu ariv kot kestyon kritik, kestyon krisyal, setadir pu get zot problem spesifik dan enn konpreansyon pli larz. Sa amenn nu poz kestyon lor politik lozman sa Guvernman la. Militan politik, eleman avanse dan landrwa, ansam, kumans truv lakoz problem lozman.


Sa lexamp ki mo’nn servi amenn mwa lor sa lot form lorganizasyon klas travayer, so lorganizasyon politik. Linportans parti politik se ki li permet gayn sa vizyon larz tu problem, e li permet osi liye tu lalit  ansam ver enn sel bi stratezik. Bi stratezik li klerman pu konbat e ranvers sistem kapitalist, met dibut enn sistem sosyalist. Sa mem sa vizyon larz ki mo ti mansyone la.


Inifye otur program


Enn parti politik ki ena enn program pu klas travayer, li lorganizasyon ki amenn ansam tu lalit, aksyon lorganizasyon klas travayer ver sa bi stratezik la. Dan sa prosesis pu amenn ansam tu bann lalit dan klas travayer, li ed mamb plis avanse parmi travayer, parmi lamas dimunn, pu emerze, enn lavangard. Sa lavangard ki emerze ena sa kapasite pu reflesi andeor kad ideolozi kapitalist; li truv limit sa sistem kapitalist.


Anu get sindika. Sindika li lorganizasyon kot klas travayer plis organize. Me, enn sindika li pa otomatikman kree kondisyon pu enn sosyete sosyalist.


Me, dan prosesis ki travayer pe organize lor so sayt, dan so sekter travay, e kan li truve ki so lidership, so negosyater al tom dakor lor enn solisyon negosye, lerla ki ena mamb sindika, setadir manb pli avanse, kumans truv limit zis lalit dan sindika. Linportans sindika se li ranforsi lorganizasyon klas travayer antan ki klas. Li amenn konsyans de klas. Atraver lalit sindikal, travayer realize ki ena patron, enn kote, ek ena travayer, lot kote. Travayer pran konsyans sa realite kolektif ki problem lor zot sayt travay, problem ki zot pe gayne pu tir rasyon, problem pu gayn enn lakaz ki li kapav peye, li pa zis enn problem individyel, pu li ek so famiy. Li enn problem deklas. Tu dimunn dan sa klas la pe amenn sa lalit parey.


Sa lavangard ki kumans emerze dan lalit tulezur klas travayer realiz limit sa sistem ekonomik zordi – limit ki sistem ekonomik anplas. Sistem anplas napa futi ranz lakaz pu dimunn. Li dan inkapasite pu kree travay pu tu dimunn. Li enn sistem ki zame pa pu kapav garanti egalite pu tu dimunn. Lavangard la kumans realize ki sosyete ki li ule, li enn sosyete kot pena zis “drwa”, me ena tu seki neseser pu viv byin, pu epannwir antan ki imin.


Sa lavangard la kumans truv nesesite enn lot form lorganizasyon neseser pu chalenj sa sistem ekonomik inegal. E sa se parti politik modern ki uver sa posibilite. Anfet bizin enn parti politik ki ena enn program delit ki koresponn a sa nesesite pu organize dan landrwa, dan sindika, dan korperativ, dan muvman fam pu defann lintere tu dimunn ki travay pu viv e kimanyer enn parti politik ede pu konpran realite zordi e an mem tan planifye aksyon kordone atraver so program pu al ver konstriksyon sa kalite sosyete kot ena egalite.


Parti


Seki bizin se konstrir enn parti politik ki so program adres problem zordi e anmemtan kestyonn sa sistem la. Li bizin kestyonn sa sistem la, pa kosyonn sa sistem la, pa donn sistem la serom.


Fode ena enn program politik ki ena kuma moter sa klas travayer organize ek so lavangard ki permet mazinn sa sosyete sosyalis, kot ena egalite pu tu.