Baie du Cap inhabitants Oppose MonRoze IRS (in Kreol)
26.03.2016
Samdi 26 Mars vilazwa Baie du Cap ti avoy enn petisyon Minis Alain Wong, nuvo Minis par interim pu Lanvironnman. Li pe ranplas Minis Raj Dayal ki finn demisyone pu permet lapolis fer lanket lor posib koripsyon otur enn permi Environmental Impact Assessment (EIA).
Manb LALIT dan Lwes, ki finn kordinn petisyon, pa konpran kimanyer finn donn enn EIA pu enn tel destriksyon vilaz Baie du Cap. An 2009, MonRoze finn fer aplikasyon pu enn permi pu so EIA pu enn Integrated Resource Scheme (IRS), e an 2011 finn gayn enn. Me, zot pa ti al delavan. Lerla, ep! an Zanvye 2016 ena enn pano dan vilaz ki anons proze MonRoze, lor later ki ti pu tablisman Bel Ombre e Steyt Lenn. Promoter zot fami ar patron tablisman St. Felix.
Petisyon, ki kole anba an versyon orizinal an Kreol, li dir tu. Li swiv enn manifestasyon dan Be di Kap le 28 Fevriye plis trwa reynion ar manb Lalit so Rezyonal Lwes. Ala petisyon la.
Ser Minis Alain Wong,
Nu, abitan Be di Kap, pe ekrir u pu dir u ki nu pe opoz sa Proze IRS zis akote nu lakaz dan Be di Kap. Antan ki nuvo Minis Lanvironnman (par interim), nu pe dimann u aret li. Enn promoter pe vinn detrir nu vilaz. Nu pa kone kimanyer li finn gayn enn EIA. E nu dut for ki, detutfason, Proze la pa pe respekte kondisyon debaz EIA la.
Nu kont sa Proze la dan so totalite lor baz pwin swivan:
1. Proze la reprezant enn invazyon nu vilaz.
2. Proze la kup nu vilaz an de.
3. Promoter la fini servi gro masinn pu ronz e dekup nu flan-montayn la net; li finn fer enn vyolasyon lanatir dan enn fason ki ofans nu memwar Be di Kap.
4. Li fini kareman kokin lasurs; li finn met difil metalik otur lasurs la, met so laponp.
5. Li finn mont enn miray ki ferm akse a lakaz 2yem ranze (kote drwat Proze la kan get later).
6. Li finn konpletman detrir, e anlev ansyin brik taye, depi enn batiman patrimwann, seki ti tom zis par deryer ansyin istasyon lapolis.
7. Li finn kumans demantel istasyon lapolis, enn patrimwann ki dat depi 1905, e ki form parti nu memwar kolektif; li finn anlev laport ek lafnet.
8. Si zame enn tel Proze lotel avek so 74 lo vila ek apartman, plis enn shoping morl, tusala vinn tom omilye nu vilaz, li pu gat latmosfer nu vilaz; dan so siyaz li pu amenn tu kalite problem sosyal grav.
9. Nu kone patron sa zar Proze la prefer pa donn travay dimunn ki res pre. Sa li enn fe. Nu finn truv li dan lezot Proze prekot Be di Kap. Zot pu zis fer sanblan, donn enn-de kontra, pu kuyonn nu; detutfason nu pa ule kondane a enn lavi kot nu ek tu nu zanfan fer travay “intandans”, setadir seki lontan ti apel “servant” pu dimunn ris; nu ule travay prodiktif, nu ule kree kiksoz.
10. Proze reprezant enn menas a nu akse a lamer, a lonterm; nu fini truv zot vize. Nu finn truve kimanyer finn buz sime laplaz net depi Pte aux Roches.
11. A mwayenn term, Proze la ena lintansyon fer nu kit nu lakaz, ale (dimunn ki res adrwat proze la).
12. A lonterm, Proze la ena lintansyon fer tu dimunn ki lor bor lamer kit lakaz ale (dimunn ki res agos proze la).
Sa proze la, si zame li kontinye, li pu enn presedan pu lezot promoter dan lezot vilaz.
Dayer, asterla nu kone kifer Guvernman finn negliz nu landrwa dan enn fason osi kriyel.
Guvernman pa finn fer naryin pu donn nu sime. Li pa finn fer naryin pu anpes ros grene depi montayn par deryer nu lakaz. Pena drin pu protez nu lakaz depi dilo lapli ki desann gro; ondire Guvernman ule nu sufer kumsa. Li pe anvi fer nu kite, ale. Kumsa li donn patron sekter prive akse a borlamer Be di Kap.
Alor, nu pe fer apel a Guvernman pu:
1. Aret sa proze la deswit.
2. Obliz sa 2 tablisman ki finn ferme, e kot buku dimunn Be di Kap ti travay, setadir Bel Ombre ek St. Felix, pu diversifye zot agrikiltir, pran travayer, e asir bon kondisyon travay. Zot pa kapav zis kontrol later Moris kuma “real estate”, e Guvernman permet zot angrese par ogmantasyon valer zot later. Zot ena devwar kree travay lor sa later la. Anmemtan, sa 2 tablisman la bizin met dibut lizinn prezerv prodwi alimanter ki pu plante, pu kree ankor travay. Buku lizinn zonn frans dan Lesid finn ferme, met travayer deor.
3. Devlop lapes an-deor lagon, e repeple lagon, kuma proze Rodrig inn kumans fer. Lamer nepli furni travay akoz li finn sir-explwate.
4. Rann nu nu lasurs, donn nu enn sime, konstrir drin, batir enn sant kominoter, e zardin zanfan. Me, pa zis sa.
Nu demand se: Aret sa Proze la! Obliz proprieter later Moris kree travay dan lagrikiltir ek lapes, liye ar lizinn ki prezerv prodwi alimanter – pu nu prop sekirite alimanter, e pu exportasyon.
…………………………………………………………………………………………………………………………..………
[List of families who have signed, names, addressed and signature.]
Witnessed by Kisna Kistnasamy, a representative of LALIT’s West Region, 153 Main Road, GRNW, Port Louis
lalitmail@intnet.mu 208 5551 208 2132
A: Minis Lanvironnman p.i., Hon. Alain Wong,
Ken Lee Tower,
Corner Line Barracks and St. Georges St,
Port Louis. [alainwong@gov.mu.org]
24 Mars, 2016
