Politics based on class struggle by R.Kistnasamy and R. Lallah(In Kreol)
29.07.2012
Transkripsyon papye ki Rada Kistnasamy ek Rajni Lallah ti prezante dan seminar stratezik LALIT, le 14 Ziyyet 2012
Sa sesyon ki kamarad Rajni ek mwa pe prezante, li lor politik de klas ki pa elektoral ni sosyete sivil .
Li ti pu bon pu nu konpran inpe kan nu pe dir politik deklas, ki ezakteman nu pe dir. Sa mo la deza ena buku sinifikasyon. Li bon ki nu tu isi konpran exakteman kan nu pe koz politik deklas, ki nu pe dir par sa. Politik limem li enn mo ki byin komin dan Moris, kan dimunn dir politik li asosye ek bann parti politik, li asosye avek eleksyon, li asosye ek kanpayn elektoral , li asosye ek vot al dan parlman, se sa politik dan Moris. Dan LALIT kan nu pe dir politik, nu pe dir enn politik deklas, e deklas isi nu pe dir klas sosyal. Enn politik ki al ver ranforsi klas travayer. Nu dir sa, parski kan nu get seki pe arive dan lemond ek kriz ki ena dan sistem kapitalis, nu truve ki zordi dusman, dusman dimunn pe kumans truve ki kriz ki sistem kapitalis pe fer fas zordi, solisyon kolmataz pa pe marse. Ena enn rasinn pli profon a sa kriz la, e bizin gete kimanyer kapav amenn propozisyon ek solisyon fas a sa kriz la.
Kan nu get seki pe arive onivo politik elektoralist dan Moris, politik elektoralist vedir, tu seki nu truve dan parlman dan lagazet, sa bann parti politik ki syeze dan parlman, nu truve ki lane apre lane, sa bann parti la finn mars avek enn lot ubyin enn lot, me a tur de rol sa bann parti la finn swa dan guvernman ubyin lopozisyon. Seki resanble zot dan tu sa bann parti la, zot diferan kalite dimunn , lor kuler lor sinbol, me seki resanble zot, seki zot ena enn sel kalite politik. Zot politik se enn politik ki defann lintere klas burzwazi.
Seki nu pe gete zordi, enn kote sa politik deklas ki LALIT reprezante ki defann lintere klas travayer, e de lot kote ena politik ki sa bann lezot parti ki defann lintere burzwazi reprezante. Sa bann parti la pu zot politik vedir, ena enn program elektoral.Byin suvan enn program elektoral ki ena enn dat expirasyon, savedir li expire apre 5 an ubyin avan 5 an depann si guvernman ale ubyin non. Alor zot ena enn program elektoral e dan sa program elektoral la, byin suvan ena buku zafer ki zot anonse e byin suvan zot anons kitsoz ki byin popilis, parski zot bizin dan enn eleksyon gayn vot. Si nu get sitiasyon deklas dan Moris, nu pu truve ki burzwazi zot byin tigit anterm nimerik, alor sa bann parti bizin vini avek enn program popilis ek demagozik pu gayn vot klas travayer, parski klas travayer ki mazorite dan pei, pu ki finalman zot kapav al dan parlman. Me enn fwa ki zot dan parlman, zot dan guvernman, zot aplik zot politik anfaver burzwazi.Zot vini avek enn ta kalite solisyon , ennta kalite remed, zot vini avek tu kalite mezir kolmataz . Zot pena propozisyon pu sanz sa sistem la, dayer zotmem, zot reprezant sa sistem la. Nu apel zot bann parti politik burzwa parski zot reprezant zintere burzwazi. Zot vini avek zot bann solisyon kolmataz pu ki kapav gard sistem la azur. Sa bann solisyon kolmataz la, pe fer li lor ledo klas travayer ek dimunn mizer.Pa zis dan Moris, mem onivo internasyonal, par egzanp seki pe arive dan lespayn kot pe shifte pwa kriz kapitalist lor ledo travayer ek dimunn mizer. Sa pe fer, atraver inpoz enn seri mezir kuma kup servis sosyal, diminye lapey ek ogmantasyon pri. Bi deryer tusala se pu shifte fardo kriz lor ledo dimunn mizer ek klas travayer.
Fas a sa ki LALIT egziste kuma enn parti politik e osi Lalit de Klas kuma enn tandans dan MMM dan lane 1976 vini mem ti pronn enn laliyn deklas. Zordi LALIT konsistan lor sa laliyn la, e pe travay pu enn program, organize, ek mobilize pu ranforsi klas travayer pu ranvers sa sistem ki responsab pu explwatasyon. Sa rezon det LALIT, e si bann kamarad ti la le 1 Ziyet, kamarad Lindsey ti fer enn papye lor lalit deklas, li pa enn konsept ki invante par lalit, li enn kitsoz ki arive tulezur, dan tu sayt travay, partu lalit deklas li egziste. Tultan ena bann konfli ant lintere travayer ek lintere patron , sa li enn konfli perpetyel ki ale, kumadir li pa enn zafer nuvo. LALIT li la pu donn enn direksyon, vini avek enn program mobilizasyon ki viz pu ranforsi klas travayer dan sa lalit la.
Sa diferansye LALIT ki pronn enn politik lalit deklas kont sa bann lezot parti ki pronn enn politik elektoralism, kumadir zot fonksyone par rapor a eleksyon. Savedir zot fer bann lalyans, zot kase, zot ranze, par rapor selman a eleksyon ek priz dipuvwar pu al asize dan parlman. LALIT, nu partisipe dan eleksyon e eleksyon li pa inik mwayin pu nu sirviv politikman. Anfet depi nu egziste nu finn fer buku travay mobilizasyon baze lor nu program e byin suvan nu pa bizin al dan parlman pu gayn bann gin, gayn bann viktwar lor baz nu program. E zisteman kamarad Rajni pu kontinye, pu donn anterm programatik ki kitsoz ki Lalit finn fer ek osi bann lexperyans lepase. Tu seki nu finn fer baze lor lexperyans lepase, baze lor diferan form lalit, e avek program, mobilizasyon ki sorti depi kitsoz ki nu viv tulezur.
Mo pas kamarad Rajni apre mo pu repran pu termine, mersi.
Mo kontinye depi kot Rada finn arive: nu pe fer enn espes duo, a 2.
Nu bizin mazine ki kote LALIT, nu program li sorti depi nu parti. Li sorti depi enn organizasyon dan lekel ena manb. Savedir sak manb li reprezant enn lafors, ek kan u met sa lafors la ansam, kan li partaze kolektivman, li fer enn larises extraordiner ek li sa larises-la ki prodir enn program. Li pa enn lafors kot u pe met lafors sak individi ansam. Li plito tut enn konesans ek lexperyans ki sak individi ena ki nu partaze ansam dan nu lorganizasyon ki fer lafors enn lorganizasyon politik.
Enn lorganizasyon politik li ena enn rol inportan pu zwe dan lesans ki li gard enn kontinite dan aki politik, programatik, teorik, pratik politik ki mintenir depi enn lepok a enn lot; li gard kontinite dan enn moman done kot kapav et konsyans politik pli ot, kot konsyans de klas pli ot a enn enn lot moman kot li kapav mwin ot, u pli ba. Se atraver enn lorganizasyon politik ki tu sa lexperyans politik-la, sa memwar politik-la kodifye dan enn program politik. Li vinn enn parti nu program politik ki nu partaze, ki nu diskite ek ki tu manb kolektivman nu kapav partaz li andeor parti ek devlop li ankor plis. Alor sa li enn gran lafors nu program kan nu devlop enn konpreansyon ankomin de travay politik ki nu pe fer. Anmemtan, nu konpran lyin ant nu program politik ek nu lorganizasyon politik, avek nu parti.
Kan nu ti tann bann zistwar ki kamarad Lindsey ti rakonte dan dernye seminar stratezik le 1 Ziyet, u pu realize kimanyer dan sak zistwar, ki li lexperyans travayer Ana, uswa sa larises lexperyans lagrev zeneral Ut 79, ena enn seri leson ki nu, antan ki militan LALIT, nu aprann. Nu analiz sa kalite lexperyans-la dan enn fason kot nu aprann antan ki militan. Nu pwiz buku depi lexperyans lepase ki li isi ek onivo internasyonal. Nu pwiz li dan lexperyans politik ki ena dan leprezan, osi byin ki dan lepase. depi lepok Marx, ek mem avan, vini mem ziska zordi. Nu etidye travay teorik Marx ek Engels, lexperyans priz dipuvwar pandan 100 zur Kominn de Paris par ekzanp, etidye lexperyans diferan revolisyon ki finn ena, ek nu aprann depi zot. Sa konesans-la nu partaz li e li kodifye dan nu program politik. Nu partaz li dan bann komisyon, dan bann brans, dan nu komite santral, dan nu lasanble manb, dan bann seminar politik, dan bann seminar stratezik kuma zordi, dan tu striktir parti.
U pu remarke buku manb LALIT aktif onivo sindika, onivo organizasyon lanvironnman, onivo muvman fam, dan tu kalite diferan lorganizasyon travayer ek lorganizasyon dimunn ki ena lintere opoze a sistem kapitalis, ki an-konfli avek sistem kapitalis. U pu truve ki kapav et militan ki militan LALIT truv sa travay-la dan enn fason diferan avek dimunn ki truv zot dan “sosyete sivil” u “ONG” truv li. Kan u dan enn parti politik kuma LALIT, li permet u truv enn size kuma lanvironnman par ekzanp, kuma ekolozi par ekzanp, pa kuma enn zafer separe, kot u pe get enn sel size tusel, an izolasyon. Savedir kan u pe get li tusel, par limem, u pe get zis enn parti problem ki ena dan sistem kapitalis, ek u pe viv zis enn parti lalit ki bizin amene lor sa isyu-la, ek u reysi truv enn zis enn parti solisyon pu sa problem la. Me kan u dan enn parti kuma LALIT, u kapav sitiye problem lanvronnman ekolozi dan enn fason pli larz politikman. Vedir u kapav sitye li dan enn kontext global, dan enn kontext sosyal, dan enn kontext politik, ekonomik, pu ki truve kot nu ete zordi, kot nu sorti, kot sityasyon-la li paret pe ale. Dan sa sans la, kan nu fer bann travay dan bann organizasyon ki nu, nu apel “prepolitik” nu donn enn dimansyon politik a sa travay-la ki donn li posibilite plis reysi a lonterm kan nu get li dan kad enn program politik ver enn sanzman striktirel dan sosyete. Sa li enn dezyem zafer ki enn program politik pu enn parti kuma LALIT donn nu, se ki li donn nu enn vizyon de enn totalite; enn vizyon politik dan so totalite.
3yem zafer ki rol enn lorganizasyon politik ek nu pe get li dan kad enn program, se kalite kudme ki militan LALIT done dan bann organizasyon klas travayer. U pu remarke ki bann militan LALIT manb dan diferan sindika, dan lasosyasyon kartye san ki nu rod dan ladireksyon me nu sweyn bann organizasyon klas travayer parski nu anvi ki klas travayer anmezir pran puvwar enn zur. Nu truv ki ena enn lyin byin pros ki ena ant lorganizasyon klas travayer ek nu program politik, savedir sak fwa nu rod fer enn lyin pu ki nu aprann depi bann lorganizasyon klas travayer ek li enn plas kot nu kapav mobilize otur program politik ki nu defann. Alors tu sa zis pu dir kot nu program politik sorti, li deza donn u enn lide lor bi nu program politik.
Nu program politik, li pran depi kot nu ete zordi ek li dekrir sa pon ver enn posibilite enn sanzman striktirel sosyete, ver enn revolisyon sosyalist kot ena enn ranversman sistem kapitalist ek kot finalman ariv enn sityasyon kot kapav ena abolisyon bann klas sosyal. Akoz samem apel li enn program tranzisyonel.
Ase suvan dimunn dir kitsoz kum “Dan LALIT ena bann bon dimunn terib, selman zot rever”. Me anfet nu program li sorti depi realite ek li ankre dan realite. Nu analiz realite ekzakteman kuma li ete. Savedir nu program plis ki nerpoprt ki parti politik, li analiz realite kuma li ete. Nu dekrir sityasyon zordi, kot sityasyon ekonomik, sosyal politik ete ek kot li paret pe ale. Nu analiz sityasyon par rapor a bann klas sosyal, ki sityasyon dan sak klas sosyal ek kimanyer sak klas sosyal reazir a sityasyon reel.
Dezyem laspe nu program, se ki li kontenir demand. Kan nu dir demand, nu pa truv li mem zafer ki revandikasyon. Ase suvan dimunn dir “revandikasyon ek demand mem zafer sa”. Nu, nu fer enn diferans ant revandikasyon ek demand. U kapav revandik ogmantasyon saler, par ekzanp. Me ogmantasyon saler, sa u kapav gayne, me sistem kapitalist li pu res anplas. Forse u gayn enn ogmantasyon saler antan ki enn travayer dan enn sistem patron.
Demand li plis ki sa. Li plis ki sa dan lesans ki li pa zis ki demand ki u pe fer dan kad sistem kapitalis. Li enn demand ki met ankestyon sistem kapitalis limem, parski sistem kapitalist inkapab ofer seki u pe dimande. Enn demand, li pa zis enn kestyon literal – savedir get seki u pe dimande. Ena enn lot laspe kot u bizin explik rezon kifer u pe fer sa demand-la. Savedir so argimantasyon pu sa demand la. Kapav, ena fwa, so argimantasyon plis inportan ki so demand li mem.
Trwazyem laspe nu program lor lekel mo ti pu kontan koze, se natirelman kestyon mobilizasyon otur nu program politik. Sa mobilizasyon-la li neseser pa zis pandan lepok eleksyon me li bizin fer dan enn fason permanan. Savedir li enn zafer tu lezur sa: popilariz nu program dan klas travayer ek parmi tu bann alye klas travayer, setadir dan muvman fam, muvman etidyan, dan organizasyon somer uswa tiplanter.
Mo ti pu kontan pran enn lekzanp lor nu program lor lavortman ki finn dan aktyalite resaman, ek kot nu finn gayn enn premye viktwar dan lesans ki finn ena enn bil pu legaliz lavortman lor sertin kondisyon ki finn vote dan Parlman, avek enn gran mazorite. Nu finn amenn lalit depi 1976 pu dekriminalizasyon lavortman.
Mo krwar nu sel parti ki ena enn program politik ki kontenir demand pu dekriminaliz lavortman. Kan nu pe dir dekriminaliz lavortman, seki anfet nu pe dir, nu pe dir ki lavortman li pa kitsoz ki konsern lapolis, li pa kitsoz ki konsern lakur. Li pa kitsoz ki bizin prizon, lamann. Li pa kitsoz lor lekel nu panse bizin ena represyon kont fam, lor seksyalite ek reprodikman fam. Alor sa demand la li pa mem zafer ki legalizasyon lavortman kot lalwa dir u ki u gayn drwa fer ek ki u pa kapav fer su lalwa. Nu pe dir ki lalwa li pa ti bizin rant ladan li. Pu enn fam fer lavortman u pa, li pa ti bizin form parti lalwa kriminel. Li enn kalite demand ki kan pe explik kifer bizin sa demand-la, u bizin devlop enn argimantasyon kot u atak patriarsi limem. Setadir, atak sa sistem kot u gayn enn poyne zom ki dominn tu fam ek mazorite zom osi. Li atak sa sistem-la ki rule par diferan lirarsi patriarkal.
U fini truve ki enn demand, li kapav kontenir diferan dinamik. Dan ka dekriminalizasyon lavortman, li ena enn dinamik ki al ver emansipasyon fam. Sa li inportan dan lalit pu sosyalism parski plis emansipasyon fam vedir ki potansyelman, u pe gayn lafors lamwatye limanite pu partisipe dan enn lalit politik. Nu demand pu dekriminalizasyon lavortman, li ena enn dezyem dinamik. Kan lavortman ilegal, ena enn laspe de klas ki buku dimunn finn truve, finn realize . Savedir ena enn inegalite de klas kan fam ki ena lemwayin kapav al dan bann pei kot lavortman legal ek kan lavortman ilegal bann fam pli mizer dan klas travayer riske lasante ek mem lamor akoz lavortman ilegal. Sa demand pu dekriminaliz lavortman, li enn demand ki al ver plis egalite de klas.
Alor demand pu dekriminaliz lavortman li liber dinamik anmemtan pu emansipasyon fam ek pu egalite de klas osi.
Nu demand pu rekonesans langaz maternel osi, li parey. Nu kapav fini imazinn kimanyer lalit pu sa demand la li liber dinamik pu plis egalite de klas kan langaz maternel klas travayer gayn so ful rekonesans.
Mo ti pu kontan return a sa demand pu dekriminalizasyon lavortman e get fason ki nu finn amenn mobilizasyon otur sa demand la ki finn permet ki nu ariv a sa sitiasyon kot sa bil pu legalizasyon lavortman la vote.
Finn ena diferan faz dan lalit pu dekriminalizasyon lavortman. Bann militan LALIT sirtu zwe enn rol kle ladan. Nu finn dibut avek viktim lavortman ilegal, viktim enn lalwa patriarkal. An 2004, nu finn dibut avek Misye Naden Pakeeree, ki li so madam, Padmini, finn mor akoz lavortman ilegal. Misye Pakeeree ek so bann zanfan, zot osi zot viktim patriarsi pwiske zot finn perdi kikenn ki zot ti kontan. Misye Pakeeree, laburer dan Surinam, finn pran pozisyon piblik pu denons sa lalwa ki finn amenn lamor so madam. Nu finn sutenir li.
Kan Marie-Noelle Derby, fotofgraf lapres ti mor an 2009 akoz lavortman ilegal, la osi, nu finn dibut avek avek so fami. Kan kamarad Shabeela Kalla ti purswiv akoz lavortman ilegal an 2009, nu finn dibut avek li. Kan Sharonne Marla, enn zenn fam mor akoz lavortman ilegal lane dernyer, nu finn dibut avek so fami, avek so mama.
Kan nu dibut avek viktim patriarsi, mobilize pu ki ena sutyin pu zot, li enn fason pu ki nu ena aksyon, mobilizasyon lor baz nu demand pu dekriminalizasyon lavortman, lor baz nu program politik.
Alor nu truve manyer bann militan lalit finn azir lor baz nu program politik dan muvman fam finn permet ki zordi, sa 1, 100 lasosyasyon fam lokal dan tu vilaz ek lavil ki regrupe alinteryer National Women's Council finn mobilize pu sutenir sa bil pu legaliz lavortman. Kan u mazinn sa long kanpayn a long alenn depi 1976 dan diferan faz, li vinn kitsoz normal pu muvman fam an-antye ralye deryer bil-la.
U truv dan sa dernye faz la, bann sindika kuma nursing Association kuma GTU, Nursing Association ki regrup ners ek infirmye ek kote GTU, profeser lekol primer finn dibute pu sutenir sa bil la. Dan tu bann aksyon zot finn la. Ek sa li an grand parti travay ki militan LALIT finn fer alabaz sa bann sindika la lor enn long peryod letan depi bann lane '70 anzeneral dan muvman sindikal ek travay alabaz, sirtu dan Nursing Association ek GTU depii bann lane '80. Nu finn truv bann federasyon antye kuma CTSP ek FPBOU finn dibute dan sa dernye faz lalit pu dekriminalizasyon lavortman-la.
Kan u met tusala ansam, u truve ki sa ki finn fer sa lafors ki finn fer li posib pu sa bil la traverse.
Seki interesan osi seki kan bil la pe traverse dan Parlman, buku Parlmanter ki finn koz anfaver bil finn prezant enn argimantasyon ki al buku pli lwin ki bil la limem. Zot finn koze kumadir pe dekriminaliz lavortman tu kur. Zot finn dir ki fale pa ena diferans de klas ant fam mizer ek fam ki ena lemwayin. Be sa li al dan direksyon dekriminalizasyon lavortman kan zot dir ki fale pa ena represyon kont fam, fale ki ena emansipasyon fam. Li al dan direksyon dekirminalizasyon lavortman tu kur.
Alor nu truve kimanyer sa bann dinamik la libere ki fer ki zordi nu dan moman kot li vinn posib pu amors enn lot faz dan lalit pu dekriminalizasyon lavortman. Nu osi truve kimanyer sa bann dinamik pu egalite de klas ek pu emansipasyon fam li anzeneral kree kondisyon pu ki enn lalit politik pli larz ver sosyalism ranforsi mobilizasyon lor baz demand avek enn argimantasyon baze lor egalite de klas ek emansipasyon fam popilarize ek ranforsi.
Mo finn donn enn lekzanp kimanyer nu program politik li marse. Mo return laparol kamarad Rada.
Dan sa kontex enn politik deklas, onivo LALIT nu sey gete dan Moris ki bann lezot lorganizasyon, ki lezot lafors ki pe fer enn travay pu chalenj sa sistem ki pe amenn lamizer, ki reponsab pu explwatasyon klas travayer. Nu truve ki ena muvman sindikal, me nu realize ki muvman sindikal depar so natir, li egziste par rapor a patron. Savedir, li egziste lor baz lamone Check Off, lerla li defann lintere travayer lor sayt, me li ena enn limitasyon parski li bizin negosye pri ki sa travayer la vann so kuraz travay. Eski pe pey li ase ubyin pa pe pey li ase. Sa limitasyon muvman sindikal. Savedir depar zot natir, muvman sindikal pa dan enn pozisyon pu amenn enn lalit politik, kont sistem burzwa, kont sistem kapitalis.
Lerla nu gayn bann sosyete sivil, nu finn ena buku dan lepase, dan listwar Moris kot finn ena buku lorganizasyon ki finn amenn bann gin, pu lamas dimunn par egzanp drwa de vot pu fam, sa gras a bann lorganizasyon fam dan bann lane avan, bann sosyete korperativ e mem zordi ena bann ONG ki pe travay pu amenn buku progre pu lamas dimunn. Me osi ena bann lorganizasyon ki egziste enn sel ku kumsa ar Facebook. Dernyeman ti ena fenomem wanted, zot egziste e zot deklare ki ena 15,000 dimunn finn siyn zot lapel, pu enn gran manifestasyon Port-Louis, lerla anfet pli tigit ki sa finn al Port-Louis e dezyeman zot pena enn program, zot sel program se 'Ar nu non'. Zot pena enn program, zot inpe volatil, lerla zot sanz natir, landime zot kapav fini disparet lor sirkilasyon, pa truve ki finn ariv zot. Alor ena sa kalite sosyete sivil la, ki kapav reprezant plis enn andikap dan sa lalit pu sosyalism, dan sa lalit pu ranforsi klas travayer. Zot kapav pe buz bann lenerzi kot pa bizin, kot fer travayer mobilize pu enn zafer ki initil, ki pa amenn progre ditu.
Dan LALIT nu ena pu fer fas a sa tu kalite lafors andeor ki pe amenn bann mobilizasyon, ena fwa zot la, ena fwa zot disparet. Nu truv ena nesesite pu ena enn lalit politik, parski problem li enn problem ki afekte sistem kapitalis dan so rasinn e li en lalit politik kont sa sistem la. Sa lalit la se klas ki a lavangard, ki ena lintere, kapasite pu amenn sa lalit la akoz li ankonfli avek klas kapitalist.
LALIT nu kwar dan ranforsisman sa lalit politik la, sirtu dan kontex kriz ekonomik ki pe arive, dan Moris nu deza pe truv bann lefe sa kriz la.
Finn ler pu devlop mobilizasyon , kontiyn mobilizasyon ki LALIT finnn demare depi 2003 vini mem puki ena enn lot kalite lekonomi, enn lekonomi alternativ ki pu dan lintere travayer ek lamas dimunn.
