To the Attention of the Editor/Head of News

 

Kominike de Pres Lalit

16 Septam 2003

 

Esek Konferans WTO dan Cancun:
Apre Seattle, dezyem viktwar pu muvman alter-mondyalist

 

Lesek Some Ministeryel WTO dan Cancun li enn viktwar pu lalit ki dimunn oprime, travayer, peizan, fam, zenn ek lorganizasyon degos, ekolozist,  pe amene atraver muvman alter-mondyalist. Sa muvman, dan lekel Lalit form parti, pe konteste lozik-mem sa model globalizasyon kapitalist ki pe “engineer” par WTO  ek bann gran pwisans imperyalist, ki pe defann lintere miltinasyonal ek kapital finansye.

 

Depi 1999, Lalit finn kontribye pu proteste kont WTO. Sa lane-la, dan kad Cancun, Lalit ti inisye plizyir aksyon: let a Minis Cuttaree ek Parlmanter lor GATS ek drwa sosyal, kanpayn Lafis dan Sirkonskripsyon Cuttaree pu warning li, kontribye pu lans Platform Protestasyon 10 Septam ki ti organiz gran Lamars dan Port Louis.

 

Lalit fer remarke ki esek Cancun pe arive dan enn moman kot premye pwisans mondyal, Leta Zini, dan gran difikilte kan li finn anfons dan enn burbye dan Irak. Dan La-Swed, enn mazorite dimunn finn rezet L’Euro, parski zot pa dakor avek demantelman servis sosyal.

 

Se sa muvman protestasyon ki pe grandi antye Lemond, inklir Moris, ki finn uver sime pu permet enn Minis enn sertin nomb bann pei Tyer Mond reziste dikta bann pei kuma Leta Zini ek Lerop. Aster se enn nuvo “sikl lespwar” ki pe re-ne apre viktwar Seattle.“Sikl akselerasyon globalizasyon” ki ti impoze dan Doha par Ladministrasyon Bush ek sertin bann “Faucons neo-liberal” finn mor. Aster ena lespwar ek lespas neseser pu aksantye lalit pu ki bann vre valer imenn kuma drwa fondamantal, drwa ekonomik ek sosyal, drwa a sekirite alimanter, ek koperasyon internasyonal prevalwar fas a la “jungle”, vorasite ek barbari kapitalism.

 

Si WTO ti konklir avek so draft ki ti prezante li ti pu vedir ki bann “new issues” ti pu rant dan sfer WTO; ti pu ena demanteman akselere bann lezislasyon nasyonal minimal ki protez lepep; ti pu ena enn invazyon miltinasyonal kuma zame finn ena; ti pu ena akselerasyon demantelman drwa sosyal (su GATS), ek anmemtan sa ti pu perpetye ek aksantye lesanz komersyal inegal ant pei ris ek pei tyer mond ki kolonyalism ek sistem imperyalism finn prodwir.

 

Avek esek Cancun model globalizasyon kapitalist, ek WTO, limem ki pe inploze ek aster-la, li mem an kestyon: so ‘agreement’, so fonksyonnman ek so lezitimite, tu an kestyon. WTO nepli kapav res parey apre Cancun.

 

Dan Moris, guvernman, klas dirizan ek bann “apotre” neo-liberal bizin aret arsel nu avek zot “inevitabilite” ek zot “la Pensée Unique”.

 

Aster ki Cancun finn enn esek, sa pe kre lespas ki bizin pu ki ena:

·        Moratwar imedyat lor implemantasyon tu lakor WTO

·        Lodit Sosyal dan tu pei lemond lor linpak sa bann ‘agreement’-la lor lamizer, povrete, inegalite sosyal ek so konpatibilite avek drwa imin tel ki garanti par Deklarsyon Iniversel Drwa Imin ek UN Covenants on Social, Economic & Cultural Rights.

Demand Lalit a Minis Cuttaree ek Guvernman apre Cancun:

·        Minis Cuttaree ena devwvar pu explik klerman ki pozisyon li finn defann dan WTO. Sirtu ki dan so avan dernye deklarasyon difize par MBC, li ti les krwar ki kapav ena “konsansis” lor text ki ti pe propoze. Li bizin eklersi sa.

·        Guvernman Moris bizin konserte avek bann pei Larezyon pu fer demand pu enn Moratwar ek Lodit Sosyal vinn demand santral apre Cancun.

·        Nu apresye ki Minis Cuttaree a-lafin, finn fer enn deklarasyon ofisyel dan WTO pu dir ki bann “servis sosyal” bizin andeor “scope” WTO. Pu ki sa deklarasyon ena valer li bizin osi tradwir o-nivo nasyonal: savedir guvernman bizin aret imedyatman tu proze privatizasyon servis ek drwa sosyal. Savedir bizin aret tutswit prosesis privatizasyon servis dilo, elektrisite, lapost, transpor osi byin ki aret prosesis demantelman pansyon vyeyes ek introdiksyon lopital peye.

·        Aster ki esek Cancun finn kre lespas neseser, guvernman ti devet angaz enn deba demokratik nasyonal lor ki-manyer ki pu sorti andeor sa stratezi devlopman ekonomik ki dekul depi listwar kolonyal ek vizyon etrike burzwazi morisyin.
Eski pa bizin plito al dan direksyon enn stratezi devlopman ki garanti sekirite alimanter lepep, ki al dan direksyon itilizasyon optimal later ek lamer pei, ki garanti drwa sosyal tu sitwayin, ki kre lanplwa?
Eski pa bizin remet an kestyon stratezi laburzwazi Morisyin pu fer fas a globalizasyon kapitalist? Enn stratezi ki pe pus pei dan direksyon destriksyon later agrikol, monopolizasyon rezyon kotyer pei, delokalizasyon, dezindistriyalizasyon ek destriksyon lanplwa.
Se tu sa deba-la ki neseser.

Dan Moris, Lalit fyer ki nu finn kontribye, mem modestman, dan konba pu frenn globalizasyon kapitalist. Nu salye kuraz ek kontribisyon tu lorganizasyon ki finn form parti dan Platform Protestasyon WTO, ki ti fer Lamars 10 Septam. Sak kontribisyon dan sa lalit-la pu konte dan listwar limanite ek listwar nu pei. Nu salye kuraz tu manifestan  ki ti manifeste dan Cancun dan bann kondisyon difisil. Nu rann omaz a militan peizan Korein, Lee Kyung Hae, ki finn swisid li-mem an protestasyon a politik WTO.

Apre Seattle nu finn gayn enn dezyem batay, me lalit pu sanz lemond, pu enn alternativ politik soyalist, li plis ki zame lor azanda.

 

 

 

Ashok Subron

Pu Lalit

16 Septam 2003

 

 

Lalit

153 Main Rd, GRNW, Port Louis

tel/fax: 208-2132, 208-5551

email: lalit@lalitmauritius.com

website: www.lalitmauritius.com