20.04.2010
Dan so Program ek Bilan 5 an, LALIT finn enimer 8 diferan antrav ki existe ki anpes dimunn poz so kandidatir dan eleksyon zeneral. Alor, nu ena 8 demand spesifik pu tir sa bann antrav la, e kot neseser, nu propoz spesifikman ki kapav ranplas lalwa existan.
Dimunn ki koz Langaz Kreol ubyen Bhojpuri interdi depi Lasanble Nasyonal
Dapre Seksyon 49 Konstitisyon "Lang ofisyel Lasanble Nasyonal li Angle, me ninport ki manb kapav pran laparol an Franse". Seksyon 49 ti oredi dir: "Lang ofisyel Lasanble li Angle e Kreol Morisyin, me ninport ki manb kapav pran laparol an Franse u Bhojpuri". 93% dimunn koz Kreol e Bhojpuri, purtan li pa servi dan Lasanble Nasyonal. Sa vedir sa lalwa la vinn anpes dimunn dan klas travayer gayn tiket.
Kreol---------------------------------------(826,152, 70.0%)
Bhojpuri-----------------------------------(142,387, 12.0%)
Bhojpuri e Kreol----------------------------(64,106, 5.4%)
Kreol ubyin Bhojpuri plis enn lot lang------(66,658, 5.7%)
Total Kreol & Bhojpuri lang maternel-------(1,099,302, 93.2%)
Angle, Franse, Oryantal e lezot---------------(76,453, 6.5%)
Pa dir------------------------------------------(3,093, .3%)
TOTAL Popilasyon Repiblik Mauritius---------(1,178.848, 100.0%)
Biro Statistik, Resansman Popilasyon 2000
Kalifikasyon Literesi ek Langaz: Enn lot antrav
Dan Konstitisyon pu u enn depite, u bizin konn koze ek lir enn lang etranzer, an-okirans Angle. Lezot dimunn kapav al konteste u konpetans dan Lakur Siprem. "Enn dimunn ... pu kalifye ... selman si li ... 33(d) kapav koze ek osi, amwen si li dan inkapasite akoz li pa truv kler ubyen pu lezot rezon fizik, lir Angle sifizaman byen pu ki li kapav partisip aktivman dan travay Lasanble." Buku kandida ki sorti dan klas travayer exkli depi prosessis demokratik akoz sa kloz-la. Donk, seksyon 33(d) bizin revoke.
Fonksyoner, mem junyor, pankor gayn drwa poz kandida
Dimunn ki travay servis sivil pa gayn drwa poz kandida. Sa li enn gran problem Moris. Dan Lostrali, par exanp, gayn drwa poz kandida apar bann pli o-grade. Nu propoze ki tu fonksyoner gayn drwa pran "leave of absence" pu poze. Sa pu liber fakter, profeser, infirmye pu rant dan politik aktiv.
Anplwaye Para-etatik pankor gayn drwa poz kandida
Tu bann nuvo kontra pu anplwaye dan kor para-etatik interdir politik aktiv, ubyen parfwa, kuma Mauritius Telecom, mem priz de pozisyon "kontrovers". Bizin gayn drwa pran konze, poz kandida.
Kontra Travay Sekter Prive ki Bayonn dimunn
Buku patron sekter prive anpes zot anplwaye fer politik aktiv. Sa kalite kontra bizin vinn ilegal.
Fam apenn gayn Tiket ar Lider dan Parti Reaksyoner ek Lalyans Elektoral
Dan Moris, akoz lobi diferan sekter kapital ek diferan grup ek su-grup kominalo-relizye, ena enn su-reprezantasyon fam byen grav. Sa pu regle selman kan fam kumans vot an-mas pu parti ki promuvwar liberasyon fam. LALIT ena enn tel program. E, par exanp, an 1982, LALIT ti pe deza aliyn 5 fam dan enn sel ward dan Port Louis pu eleksyon minisipal. Normalman nu ena deza enn tyer fam ki poz kandida, alor WIN ek WIP ti oredi mansyonn sa, batir lor la.
Best Loser exziz klasifikasyon e Lepep e Kandida
Kan LALIT poz kandida pu eleksyon zeneral 1983, 1987, 2000 ek 2005, nu finn ena rekur a tiraz osor pu gayn enn "kominote" pu sakenn mete lor so Nomination Paper. Platforme Commune pour une Nouvelle Constitution, pu so par, pe refiz ranpli form; me zot riske zis kree enn 5yem kominote pu "obzekter de konsyans" san met ankestyon besluzer limem. Anfet bizin enn Reform Elektoral zeneral ek enn doz proporsyonel ki pu permet revokasyon Besluzer kominal san pret flan ar regrupman kominal Indu (get p29).
Larzan ki neseser pu baking sak kandida
An 2005, enn kandida potansyel PMXD ti devwale ki li pa ti gayn tiket akoz li pa ti ena Rs1,000,000 kuma baking. An 2010, dan enn intervyu dan Le Dimanche (11 Avril) enn ansyen Vis-Premye Minis, Prem Nababsing dir zordi li finn vinn "Au minimum il faut entre Rs 1 ou 2 millions". Sa li enn gran antrav a partisipasyon dan politik meynstriym.