Diskur Rajni Lallah dan lansman liv "Leta"
29.11.2008
LALIT pe pibliye diskur ki manb LALIT Rajni Lallah ti fer Zedi 27 Novam, kan ti ena lansman liv "Leta" organize par "Ledikasyon Pu Travayer". Diskur-la baze lor so nots.
"Lide pu fer sa liv lor Leta, li ti sorti depi enn lot lide ki nu ti gayne dan Kongre Lalit an Fevriye 2008. Dan sa Kongre ki ti enn gran sikse, ti ena gran demand pu fer enn seri sesyon kur ledikasyon politik, ek enn ladan ti lor size "Leta". Mo finn ofer pu prepar sann kur-la, ek kan mo ti ofer, mo ti pe gayn traka anmemtan parski mo ti fini kone ki li pu dimann buku travay ek zefor. Me sa size "Leta", li pasyonn mwa depi mo ena 12-13 an, alor mo finn port mwa volonter.
"E se dan sa kur-la, ti ena demand pu ki ena enn koleksyon sa bann lartik-de-baz ki mo finn servi dan preparasyon kur-la. LPT, ki depi lontan ti pe anvi pibliye sa kalite zafer-la, finn lerla propoz ki li fer peblisher pu liv-la. Alor kumsamem ki lide pu liv-la ne.
"Leta" li enn mo inpe misterye. Suvan dimunn koz "Leta" san vremem explike ki li ete. Premye kut u tann li, u kapav krwar ki li vedir "guvernman", sipa "Konstitisyon" sipa "Parlman". Literatir marxis ki plis kapav explik u lor Leta. Lerla ki u ariv realize ki ena buku lezot institisyon ladan: lafamiy, medya, lekol. Lerla ki u realize ki Leta burzwa se sa lansanb institisyon ki asire ki enn klas sosyal gard tu lezot klas sosyal su so lanpriz. Kan u kumans etidye "Leta". li pa fasil pu konpran li enn sel kut.
"Pu prepar sa liv, mo finn bizen lir buku. Avan ki LALIT ti vinn enn parti politik, rapel ki li ti enn grup apel "Lalit de Klas". "Lalit de Klas" ti kumanse kuma enn tribinn lib de gos - enn piblikasyon ki finn kumans sorti apartir Novam 1976. Alor mo finn kumanse par rod dan 58 nimero revi "Lalit de Klas", lerla mo finn rod dan Revi LALIT depi so nimero 59 ziska 91, dan 86 nimero lagazet LALIT, dan Papye seminar LALIT depi 1979 ziska 2008, dan diferan Program ki LALIT finn tire, dan plizyer liv LALIT, dan dokiman LALIT depi so nesans ziska zordi an 2008. Sa larises-la, li dan tu kalite form: liv, dokiman analiz, lartik, let uver, trak, diskur, ek ena enn parti dokiman dan form elektronik lor nu websayt.
"Pu selekte lartik pu sa liv-la, li pa ti fasil, parski dan preske tu lartik LALIT ena enn paragraf, uswa enn kolonn kle ki ed u konpran "Leta" mem si lartik-la pa direkteman lor size "Leta". Preske sak lartik, depi so premye Revi Lalit de Klas nimero 1 vini mem ziska zordi, li enn ti-bizu. Alor li ti byen difisil pu selekte lartik. Se avek buku regre ki pa finn kapav inklir lezot lartik ki ti pu anseyn nu buku plis lor Leta, me ki pa ti direkteman lor sa size-la.
"Bote sak lartik dan liv "Leta", seki li finn ekrir par dimunn ki militan, avek tu zot lexperyans militan anterm refleksyon ek osi anterm so langazman ek partisipasyon dan organizasyon aksyon. Alor kan sak militan li analiz kitsoz, li pa fer li kuma enn lekersis akademik (mem ki nivo intelektyel lartik extreman ot), me li analiz li anfonksyon konpreansyon realite avek presizyon avek bi pu kontribiye pu devlop enn stratezi politik pu ki sanz sa realite-la. Parey kuma kan Marx, Engels ek Lenin ti ekrir lor Leta, zot osi ti angaze dan lalit pu sosyalism.
"Seki extraordiner kan u relir sa bann lartik-la se manyer sak lartik ed nu konpran realite zordi, aster-la, mem si lartik-la finn ekrir 29-30 an desela. E anmemtan li ed nu konpran realite lepase osi.
"Mo donn zis enn-de lexanp:
* Ena enn lartik ki explike ki ete Ramgoolamism - li ti ekrir an 1986 par Ram Seegobin ek Lindsey Collen. Kan u lir li, u al konpran natir rezim Ramgoolam-fis!
* Si u anvi konpran kifer Rama Sithanen finn menas demisyone a de repriz ek konfli ki ena a-lenteryer Parti Travayis ant Sithanen ek lel Nita Deerpalsing - Cader Sayed Hossen, u pu truv li byen itil pu lir lartik "Burzwazi Deta - Ki li ete?" par Ram Seegobin. Li enn diskur ki li ti fer an 1984, ek li inpe swivi enn lot lartik ki li ekrir an Novam 1976 apel "Leta ek Eleksyon".
"Seki osi interesan se ki dan sa bann lartik-la, u al konpran serten laspe ase spesifik Leta anmemtan ki u aprann lor Leta anzeneral. Par exanp, u ariv konpran kifer Leta toler britalite polisyer kan u lir lartik Lindsey Collen "Leta ek britalite polisyer". U ariv konpran natir patriarkal Leta kan u lir lartik Komisyon Fam lor "Leta ek patriarsi", ek amezir u lir li, u realiz fitilite stratezi pu "met fam dan pozisyon puvwar" akoz tu seki u pu fer se met zot ansarz Leta patriarkal.
"Lot kalite konteni ki mo finn truv vremem interesan dan serten bann lartik dan liv-la, se lartik ki montre kimanyer Leta reazir kan "deranz" li. E sirtu kuma li reazir kan ena enn chalennj serye kont li. Dan liv-la, par exanp, u pu gayn lokazyon lir enn lartik manifik par Jean Claude Bibi, ansyen manb Lalit de Klas, ki explike andetay kuma Leta finn reazir kan ti ena enn challennj serye klas travayer kont klas kapitalis kan ti ena pli gran ek long lagrev zeneral dan listwar Ut '79, kan ti ena Komite de Grev partu dan pei.
"Ena osi serten lartik ki re-uver deba vremem pasyonan lor bann pwen inportan. Ena lartik ki tret kestyon kuma: "Ki stratezi vizavi Leta burzwa?". Ena enn lartik dan liv-la par Ram Seegobin ek Lindsey Collen, par exanp, ki expoz betiz analiz ek stratezi MMM an 1978 ki ti pe rod "pran kontrol" Leta burzwa pu fer li vinn o-servis klas sosyal ki li li dir li ti reprezante. Ena osi lartik lor stratezi politik LALIT pu ranvers Leta burzwa, met dibut enn Leta Travayer ziska ki kapav aboli Leta tu kur kan nepli ena klas sosyal.
"Mo santi mo finn aprann buku kan mo finn fer sa travay pu koleksyonn sa bann lartik-la. E mem si ti ena inpe travay ladan, li pa vremem pa buku kan u truv lakantite travay, zefor, kreativite ek lamur sa bann militan ki finn ekrir lartik dan liv-la. Li lokazyon zordi pu nu rann omaz a sa bann dimunn ki finn kontribiye osi buku dan prodiksyon sa larises-la, an partikilye bann oter lartik: Ram Seegobin, Lindsey Collen, Jean-Claude Bibi, Tony Lee To Lun, Komisyon Fam Lalit ek manb LALIT. Li osi lokazyon pu rann omaz a tu militan ki finn kontirbiye dan "Lalit de Klas" ek LALIT - buku ant zot prezan isi dan lasal - ki atraver zot langazman, finn fer li posib pu ki nu ena sa larises-la pu partaze zordi."
