Sertifika pu 62 zelev alfa ek profeser potansyel LPT: Cassam Uteem pran laparol
06.09.2005
A lokazyon Zurne Mondyal Alfabetizasyon, Samdi 3 Septam, ex-Prezidan Repiblik, Cassam Uteem, ti pran laparol divan enn 80-enn dimunn prezan dan Horl Mama Bul Later, Gran Rivyer Nord Wes. Li ti koz lor linportans lir-ekrir dan lavi, e osi lor valer servi langaz maternel, Kreol ek Bhojpuri dan ledikasyon. Dan so diskur, li ti sit resers UNESCO, enn kote, osi byen ki so prop lexperyans lavi, lot kote. Sif lor nomb dimunn dan lemond ki pa konn lir ekrir, e manyer ki so Dadi, ki pa ti konn lir ekrir, ti pe amenn li ek so frer lekol tulezur.
Ti ena 12 zelev alfabetizasyon ki ti resevwar sertifika, ek 50 dimunn ki finn reysi swiv kur Tiychez Treyning ziska lafen. Dan sa 50-la, gran mazorite ti resevwar Sertifika "Kompliysyenn" akoz zot finn fer tu zot asaynment ekri. Lezot ti gayn sertifika prezans.
Kan li ti felisit LPT pu Pri Mondyal UNESCO 2004, Cassam Uteem finn dir dan enn fason imoristik, ki "Nul est prophet dans son pei".
Alain Ah-Vee, Sekreter LPT, ti prezide. Li ti koz lor gran demand ki LPT pe gayne depi bann lasosyasyon ek mem konpayni prive pu anseyn lir-ekrir a zot manb ubyen anplwaye. Li finn dir ki sa li petet rezilta lefet ki Leta, su dernye Guvernman MMM-MSM finn reysi met dibut enn komite ki finn prodir Grafi Larmoni, setadir enn ortograf standar, konbine avek lefet ki LPT ti resevwar Pri Mondyal Literesi UNESCO an 2004.
Lindsey Collen, Prezidan LPT, finn ansene par dir ki dan dernye kur Tiychez Treyning ti ena enn grup dimunn "adisyonel" dan kur la ki pa ti ena dan bann lane avan kan LPT finn fer kur: dimunn ek enn problem pratik spesifik konsernan langaz Kreol. Swa zot ti truv zot-mem ansarz prepar enn lexame an Kreol pu premye fwa dan listwar pu par milye stazyer dan zot sarz. Swa zot bizin pran nots dan Lakur e pe gayn difikilte. Swa zot ti ena pu anseyn kompyuter an Kreol. Zot prezans finn rann nu kur pli dinamik ankor.
Diskur Lindsey Collen ti lor lefet ki 3-4 an desela LPT finn al realize ki degre ditor li fer TU zanfan Moris kan Lekol reprim langaz maternel, parski nu langaz maternel se nu fason reflesi. Langaz li pa zis enn "mwayenn kominikasyon" kuma klise la dir: li nu templeyt pu nu konpran lemond otur de nu e nu prop lemosyon, li ti dir. Li finn sit Tove Skuttnabb-Kangas ek Derek Bickerton pu zot travay lor langaz.
De zenn fam zelef literesi inn pran laparol: enn ti lir enn poem favori, lot ti donn enn temwayaz.
Apre sa, ti ena rafresisman dan kyos.
