Konferans de pres pu lansman kanpayn LALIT lor Politik Ekonomik Alternativ

12.01.2005

Mardi 11 Zanvye 2005, batiman LPT, GRNW 11.15 a.m


Prezan pu Lalit ti ena: Lindsey Collen, Andre Pierre, Alain Ah-Vee, Cindy Clelie, Rajni Lallah, Ram Seegobin ek Ally Hossenbokus


Lapres prezan: Le Matinal, Defi Plus, MBC TV, L'Express, Le Mauricien, Radio One.


Cindy Clelie ti prezid konferans de pres. Li ti dir ki tem santral konferans de pres li lansman kanpayn Lalit pu enn lekonomi alternativ. Ti anmemtan lans liv Lalit, POLITIK EKONOMIK ALTERNATIV: AGRIKILTIR, AGRO-INDISTRI & ELEKTRISITE. Sityasyon dan lekel sa program la pe lanse li kan Moris dan enn gran kriz ekonomik, kan lindistri textil ek lindistri sikriyer pena lavenir avek lafin Lakor Milti-Fib ek kota disik su Konvansyon Lome, ki pe amenn ogmantasyon somaz. Kuma premye laliyn liv la dir: Nu bizin pans gran. Cindy finn osi sulinye ki li dan kontex kot ena some SIDS.


Premye intervenan ti Ram Seegobin ki ti komant Some SIDS dan kontex bankrut guvernman ek patrona anterm stratezi pu lekonomi. Ram Seegobin finn introdir size par dir ki Lalit finn swazir pu lans so kanpayn ek so program Politik Ekonomik Alternativ anmemtan ki ena Some Sids ki finn organize par Nasyon Zini. Li finn fer remarke ki dan SIDS kot ena 51 pey reprezante, 37 ladan zot bann Leta, tandi ki leres (14) zot pa mem bann Leta. Zot bann koloni Franse, Britanik, Olande ek Amerikin. Alors li pa etonan ki kan nu get LExpress truve ki ena bann diverzans lor lefe de ser ek lor Kyoto, kan ena koloni Leta Zini prezan.

Ram Seegobin ti dir ki SIDS li swivi konferans Barbad kot lanfaz ti sirtu lor lanvironman ek developman suteni. An pasan li finn mansyonn konferans paralel sosyete sivil ki finn ena semenn dernye, kot li finn kestyonn konpozisyon sosyete sivil sirtu li intrigan kan bann reprezantan sosyete sivil ena depi Indian Ocean Business Centre ziska Brahma Kumari.

Konferans dan Moris, Ram Seegobin finn dir, li kwinsid avek lafin rezim proteksyonist ek osi avek lefe direk globalizasyon kapitalis ek inpozisyon regleman OMC lor bann ti Leta. Sa bakgrawn ekonomik finn amenn lanfaz, 10 an apre Barbad, plis lor vilnerabilite ekonomik ek komersyal bann ti Leta, ek li paret ki Konferans SIDS dan Moris li reprezant enn tantativ pu met enn presyon pu revandik tretman spesyal ek derogasyon pu bann Leta insiler dan WTO. Me, listwar li ena so ritm, e SIDS osi kwinsid ek Tsunami ek so lefe devastater. Tsunami finn re-oryant azanda lor frazilite anvironmental bann ti Leta insiler. Me, seki vreman frapan dan Reynion Internasyonal Nasyon Zini SIDS seki pena okenn remiz an ketsyon de sa stil devlopman ki finn erite depi lepok kolonyal ek ki direkteman lakoz ki zordi bann ti Leta pe fer fas a enn kriz fondamantal "unsustainable development".

Seki pe arive dan Moris li absoliman tipik kot nu ena de pilye ekonomik ki tradisyonelman finn ofer lanplwa; disik ek zonn frans textil, ek ki pe fer fas bann problem fondamantal. E li pa bann derogasyon AGOA ubyen bann muv diplomatik ki pu rezud problem a mwayen ek a lon term, ki dekul depi lafen protokol disik ek lafen Lakor Milti-Fib.

Zordi malgre ki Premye Minis Paul Berenger pe gayn prestiz par prepar SIDS e asim Prezidans, ek ki Jayen Cuttaree pe panse ki li ena posibilite vinn direkter OMC e pe fer so kanpayn pandan SIDS, nu pa truv ditu enn remiz an kestyon politik ekonomik ki finn amenn sa frazilite ekonomik ki bann ti Leta insiler pe sufer.

E sa li dan enn lepok kan nu pe fer fas a enn kriz sosyal grav avek insekirite lanplwa, ogmantasyon pri, depresyasyon, plis bann lezot menas pli divan kot pe kumans gayn presyon pu enn devalyasyon. Si pa rezud sa bann problem ekonomik la, ena gran danze pli divan.

Se dan sa kontex la ki nu pe propoz enn refleksyon lor enn politik ekonomik alternativ ki pu kree sifizaman lanplwa ek rann nu mwins vilnerab a bann lefe globalizasyon kapitalis.


Cindy Clelie: Swit a bann fakter dan bakgrawn ki Ram finn enimere ek dan kad eleksyon zeneral ki pe vini an 2005, Lalit pe lans so kanpayn pu enn lekonomi alternativ. Pandan kanpayn elektoral, sa pu enn tem mazer pu Lalit. Alain Ah-Vee pu donn nu enn apersi stratezi pu lansman nu kanpayn.


Alain Ah-Vee: Konteni nu kanpayn Politik Ekonomik Alternativ baze prinsipalman lor lexperyans ki finn devlope dan lepase ek sirtu apre deba ek refleksyon dan bann linstans Lalit; brans, seminar ek komisyon depi enn an. Fas a kontex ki kapav amenn larwinn dan pei atraver bann politik ekonomik ki finn aplike par bann guvernman siksesif depi Lindepandans ek atraver diktatir patrona. Kot patrona pran desizyon lor ki pu prodwir, kot pu prodwir, kimanyer prodwir ek ki stil lanplwa ki pu ena. Bann guvernman siksesif pe perpetye sa monopol la par sutir monokiltir kann dan lintere oligarsi ki kontrol lindistri sikriyer.

Zordi Guvernman limem, li admet ki sa politik la li enn esek. An 1983-1984 Lalit ti inisye kanpayn lor danze politik agrikol, kot nu ti fer bann slayd show. Pu sa ti ena buku lintere dan bann landrwa, me guvernman ti servi represyon par interdir slayd show. Dan Lalit nu panse ki li inportan ki nu kumans kanpayn ek anmentan inisye deba lor Politik Ekonomik Alternativ. Nu bizin fors guvernman kree lanplwa kot dimunn pu gayn travay dan dinite ek kot pa pu ena destriksyon lanvironman, olye diriz lekonomi ver Intergrated Resort Schemes ek developman turistik sovaz. Atraver bann renyon ek refleksyon an komin bizin kree kondisyon pu konsider prodiksyon agrikol ek promuvwar lekonomi alternatif ki pu kontrole par tu dimunn. Liv ki Lalit pe lanse zordi, li pu zuti prinsipal pu mamb Lalit pu kanpayn.

Bann diferan form ki kanpayn pu pran viz pu inisye deba parmi travayer a la baz, zenn, planter, peser, etidyan ek somer. Dimunn kapav kontakte militan Lalit dan zot landwra u kontakte nu GRNW. Nu pu osi servi bann slayd show, fim lor kondisyon travay dan Moris ek ayer. Pu ena trak explikasyon lor lagar, dan kartye, lor sayt travay ek parmi etidyan. Pu osi ena kanpayn lafis ek miting.

Dan Lalit nu dimann dimunn reflesi lor lot fason get lekonomi ek met an kestyon monopol desizyon patrona lor lekonomi moris.


Cindy Clelie: Rajni Lallah pu esplik preparasyon liv, so konteni ek mansyonn serten demand ek revandikasyon ki ena ladan.


Rajni Lallah: Tit nu liv pu program Politik Ekonomik Alternativ li : Agrikiltir, Agro-Indistri ek Elektrisite-POLITIK EKONOMIK ALTERNATIV. Li sizyem dan seri program tranzisyonel ki finn vini apre reflexsyon dan bann brans ek lezot linstans Lalit. Li enn program etofe dan 80 paz ek li an de langaz; Kreol ek Angle. Sann program la li diferan dan sans ki li finn ena de prekerser. Enn kinn sorti an Zin 2003, omilye deba nasyonal lor prodiksyon elektrite ek privatizasyon CEB, ek lot la la ti devlope e ti sorti lafin lane dernye. Li ti sirkile zis parmi manb Lalit.

Program ena enn listwar kot finn ena buku lide avan. Par exanp, 1983-1984 kot ti ena slayd show ki ti apel "Disik, Ki Lavenir?" ki guvernman MSM-Travayis-PMSD ti interdir. Nu finn persiste kanmem avek renyon dan rezyon kot ena buku planter ek pli resaman avek travayer dan lizinn. Li osi enn program dan lekel tu mamb Lalit finn partisipe atraver diskisyon dan brans ek sesyon spesyal lor devlopman program.

Liv la li an diferan seksyon. Ena analiz pu get letandi kriz ekonomik kot nu ete zordi ek kritik propozisyon guvernman ek patrona pu swadizan sorti dan kriz la; Liv la osi lor lindistri sikriyer zordi ek sipor exazere ki Leta finn donn li depi tusa lane la, kan Leta finn negliz lezot form lagrikiltir ek agro-indistri. Liv la osi ena enn seksyon lor diversifikasyon agrikol pandan listwar Moris, ki enn tem ki muvman travayer finn byen suvan fer met lor lazanda. Liv la ena enn seksyon lor konesans ki deza ena dan lagrikiltir dan Moris; lor danze OGM ki byen pertinan dan kontex zordi; lor nuvo konsep lor lagrikiltir integre ek lor kestyon lenerzi renuvlab.

Bi stratezik nu program tranzisyonel li an seki konsern bann demand ki nu finn formile ansam pandan nu refleksyon. La li pe vinn aksyon. Zordi, nu pe mansyonn de ladan; Nu pe propoze ki kumans enn sekter ‘green' lor lesel imans, pu komersyanlizasyon lokal ek sirtu pu exportasyon. Kumsa Moris kapav vinn alavangard prodiksyon alimanter ki garanti OGM free. Sa enn sekter ki ena enn imans lavenir. Nu pe osi dimann guvernman fors patrona pu investi dan lapes o-nivo indistriyel ubyen Guvernman limem li investi.
Program li an vant dan batiman Lalit GRNW ek u osi kapav kontakte diferan brans dan pei pu gayn enn kopi. Pri li Rs50.


Kestyon ki finn gayne depi reprezantan lapres:

Apartir kan kanpayn pu kumanse?

Kanpayn Lalit li pe ofisyelman lanse dan Kongre Mamb Lalit le 16 Zanvye 2005.


Ki bann prodwir agrikol ki zot pe panse?

Nu program li enn kalite program ki nu apel tranzisyonel. Sa li akoz li viz pu prepar ek kree enn dinamik ki kapav amenn nu ver enn demand popiler pu enn kiltir agrikol ek agro-indistriyel alternatif, ki kree anplwa. Sa vedir prodiksyon bann prodwi debaz kuma plantasyon ek konversyon an delwil vezetal. Sa pu exportasyon osi byen ki pu sibstitiye a seki nu inporte. Nu pe osi viz pu kree enn demand popiler ki fors tablisman, par exanp, plant so kann dan enn fason kot kapav ena antre-liyn legim tule lane. Sa permet tu dimunn imazinn enn alternatif. Amezir dimunn reflesi e truve ki kapav exiz enn alternatif, zot pu fer Guvernman kone. Zot pu fer patrona kone.


Exportasyon kot sa?

Dan la rezyon, ek dan bann pei SADC ena marse pu prodwi agrikol ek sibstisyon, par egzanp delwil ki prodwrir apartir bann prodwir inporte kuma soja, pistas, turnesol. Dimunn ena difikilte mazine ki ena enn marse ki egziste parski an konparezon dan lepase marse disik ti existe. Me li nepli egziste. Alor nu bizin invant enn marse de tut fason.

Dimunn ki ena lexperyans dan plantasyon ek transformasyon finn partaz zot konesans dan bann renyon.

Enn demand ki nu pe gayn sutyen pu, se pu guvernman aret donn permisyon mulin disik ferme tukur. Zot ferme selman lor kondisyon ki uver enn lizinn transformasyon, enn lizinn agro-alimanter. Par exanp, pu transform pomdamur, an lasup, zi, tomat, pomdamur antye dan bwat, pire.

Dayer, ena Exper lagrikiltir, bann pli gran fermye Sid Afrikin, dir ki li enn gaspiyaz total plant kann dan Moris, kann plante dan later pli marzinal. Nu, dan Lalit, nu sagrin ek ankoler pu truv later Ebenn kuver ek beton, kot anfet ti kapav met Sibersite ek so bann koneksyon elektronik ek sateliter ninport kikote, lor later ros. Guvernman swazir pu met li dan enn landrwa kot pa pu ena gaspiyaz later agrikol.


Eski pu sumet liv la a guvernman u lopozisyon?

Nu ule ki dimunn Moris konpran demand, reflesi, devlop sa volonte pu an-mas nu met sa liv la e so konteni divan Guvernman. Li pu pli itil. Kumsa evantyelman li pu al ziska Guvernman.