29.07.2004
Dan so bidze Pravind Jugnauth finn lans enn latak san presedan lor drwa pansyon. Li finn amenn tu kalite zistifikasyon bankal pu vinn propoz pansyon sible pu vye dimunn e usi pu tu lezot pansyon apartir zanvye 2005. Si serten dimunn pa pu elizib pu sa bann pansyon la, sa vedir ki li nepli enn drwa, ek enn prosen bidze kapav aboli li pu TU dimunn. Me li finn gard silans lor gro gro pansyon ki minis ek depite benefisye kan zot nepli syeze dan parlman.
Ki lalwa prevwar pu pansyon minis ek depite?
Lalwa National Assembly(Retiring Allowances) Act fer provizyon pu ki tu minis ek depite elizib a enn pansyon apre ki zot finn konplet 2 manda. Enn manda kapav dire 5 an ubyin mwins. Si nu pran legzanp enn depite ki ti eli an1982, 9 mwa apre guvernman kase e li re-eli an 1983 ziska eleksyon 1987, savedir li fini konplet so 2 manda dan lespas 5 an, e li kalifye pu sa pansyon la. Li enn pansyon pu lavi.
Tu manb ki syeze dan parlman, ki li dan guvernman, ki li dan lopozisyon ubyin mem speaker kontribiye 4% zot lapey tu le mwa dan fon guvernman(consolidated fund).
Apre 2 manda zot gayn enn pansyon ki kalkile dapre sa formil la: 1/270 x n x 12 x LAPEY; kot n egal nomb lane ki finn syeze dan parlman; LAPEY reprezant lapey pli ot ki zot finn tuse pandan ki zot ti pe syeze ek 12 reprezant 12 mwa dan enn lane.
Legzanp ki pansyon premye minis P.Berenger kapav tuse.
Premye Minis Paul Berenger pe tus enn lapey Rs121,500.00 par mwa, san kont so bann lezot alawens. Li finn eli an 1976 pu premye fwa kuma depite e li pe syeze dan parlman ziska zordi apar 1987 a 1991 kan li pa ti eli. Savedir apre 24 an li syeze dan parlman so pansyon dapre formil lao pu 1/270 x 24 x 12 x 121,500, me etan done pansyon pa kapav plis ki detyers so lapey, so pansyon dan sa ka la pu 2/3 x 121,500 ki ekivo a Rs 81,000 par mwa, pu lavi. Premye Minis pu ena osi opsyon ki anplas Rs81,000 par mwa, li kapav tus enn Lump Sum 3.15 milyon rupi avek pansyon mansyel Rs60,000.
Dan ka enn minis ki finn syeze pandan 15 an dan parlman, so pansyon pu Rs57,000 par mwa pu lavi.
Dan parlman zordi ena mem posibilite ki ena serten minis ki ti ena otur 25 an kan zot finn eli, e ki a partir laz 40 an kan zot nepli dan Parlman, pu gayn sa gro pansyon pu zot lavi net.
Zordi ena buku bann ansyin parlmanter MMM, MSM, PTR, PMSD/XD ki pe tus pansyon parlmanter e amemtan pe kontiyn zot aktivite profesyonel ubyin finn rant dan biznes. Zot pansyon an tan ki ansyen parlmanter pa afekte, mem si zot reveni profesyonel plis ki 20,000 rupi.
Menas lor drwa pansyon
Minis ek depite pe zwir bann pansyon mirobolan, me pu travayer ek dimunn mizer, guvernman MSM-MMM pe gayn traka ki nomb pansyoner pe ogmante. An memtan zot pa truv okenn problem pu ogmant nomb depite avek reform elektoral ki zot pe propoze. Plis depite pu vedir ki pu plis dilapid fon piblik.
LALIT truv li imoral pu minis ek depite vot enn bidze ki atak pansyon vyeyes iniversel, e an memtan gard zot prop pansyon mirobolan kuma enn drwa aki.
NON A DEMANTELMAN WELFARE STATE
PANSYON BIZIN RES ENN DRWA PU TU DIMUNN