02.11.2012
A lokazyon ZURNE MONDYAL LANGAZ KREOL, 4 lorganizasyon, Federation of Pre-School Playgroups, Fondation pour L’enfance Terre de Paix, ABAIM, Ledikasyon pu Travayer finn adres enn petisyon a Premye Minis ek Minis Ledikasyon anfaver itilizasyon langaz kreol kuma medyom instriksyon.
Nu ena plezir pibliye konteni petisyon integralman. Plis ki enn semenn desela lapres ti gayn kopi sa petisyon la, me ziska ler pa finn ena okenn kuvertir.
Ver enn Rezolisyon Nasyonal pu Aret Fer Ditor Zanfan!
INTRODIKSYON LANG MATERNEL KUMA MEDIUM
Introdiksyon Lang Kreol ek Bhojpuri kuma size opsyonel dan lekol an 2012 reprezant enn progre dan lalit pu ful rekonesans lang maternel dan Repiblik Moris. Dabor, Leta finn rekonet nu lang maternel kuma lang.
Avek travay ki finn fer oprealab dan Akademi Kreol Morisyin, ansam avek sutyin lorganizasyon ek individi ki promuvwar lang maternel, zordi ena zuti ki neseser pu ki lang maternel zanfan Repiblik Moris – setadir Moris, Rodrig, Agalega, Chagos – vinn medyom lanseynman dan lekol:
- ena enn Lortograf Kreol Morisyin,
- ena liv Gramer KM,
- ena Diksyoner Kreol,
- ena kerikilem,
- ena silabes,
- ena enn Yunit Kreol dan MIE pu ankadre profeser ek treyner lang Kreol,
- ena enpe liv ek lezot sipor.
Tusala finn, a son tur, amenn plis sutyen parmi paran ek profeser pu lang maternel.
Me, dan lekol pe tuzur servi lang ki pa lang maternel pu anseyn diferan size (kuma syans, matematik, listwar, zeografi, ICT, Art, Health Education, Physical Education).
E nu kone ki sa fer ditor zanfan. Li fer ditor so devlopman intelektyel, so epannwisman emosyonel, so kiltir kotidyen. Sa ditor la amenn lezot problem: zanfan aprann par ker, pa reysi akerir literesi, mank kreativite, sibir defazaz kiltirel.
Alor, aster bizin azir pu ki aret fer ditor zanfan dan lekol.
Sa vedir bizin kumans servi lang maternel zanfan pu montre bann size (kuma syans, matematik, listwar, zeografi, ICT, Art, Health Education, Physical Education). Sikse sa sanzman la pu depann lor MIE devlop silabis pli ot nivo pu sak size; akoz pe servi enn lang ki zanfan deza kone, konteni kapav pli avanse. Sikse sa sanzman la pu osi depann lor formasyon profeser pu ki zot pedagozi profit sa epannwisman la.
Lanseynman Angle, Franse ek lezot langaz, li pu kontiyne parey. Kumsa nu pe viz milti-lingwism ot nivo baze lor metriz lang maternel. Kumsa, lang maternel li pu alabaz enn ledikasyon milti-leng ot-nivo.
Alor nu, su-siyne, pe formelman sumet enn demand a Guvernman pu li introdir Lang Kreol Morisyin, ek kot li neseser Kreol ek Bhojpuri, kuma medyom pu montre size kuma Matematik, Syans, Listwar, Zeografi dan lekol.
Federation of Pre-School Playgroups, Pushpa Lallah
Fondation pour L’enfance Terre de Paix, Alain Muneean
ABAIM, Marousia Bouvery
Ledikasyon pu Travayer, Alain Ah-Vee
23 Oktob 2012