Plenary Debate at LALIT Conference on Strategy (in Kreol)Part 2
26.03.2012
Lindsey, depi Cher: Ala, enn lot rawnd, mo truv lame dan ler!
Kamarad Reeaz: Anfet mo ti anvi partaz enn lexperyans extxreman anbigi. Me, avan sa, pu swiv seki Lindsey fek dir, ena enn lalit de klas ki deza pe derule aktyelman. Li deza la. Ena kelke semenn desela tu organizasyon patronal, MSPA, MEPZA, MEF, tu, zot fer enn fron, zot zwenn Minis, zot dir ena enn kriz dan Lerop, alor pa kapav tus lalwa travay. Zot regrup zot, klas patronal, e zot finn al revandik zot drwa.
Suvan nu tom dan pyez. Li pa sitan fasil pu pa tom ladan. CTSP, nu finn amenn komba kont CT Power, lor enn baz anvironnmantal. Li baze lor lasyans, kan to bril sarbonnter, li degaz metal lur, li al dan lamer e laba pwason fini par absorb sa, e finalman li resikle dan pla dimunn, e to devlop maladi kuma kanser, akoz merkir tusala absorbe. Me, dan enn lot lozik, nu truv ki finn ena enn propagann ki finn fer par enn lot grup dan burzwazi ki pa pe dakor ki CT Power vinn an fonksyon, pu so rezon. So anbigite vinn lor baz suvan de fwa, antan ki emanan laklas travayer, nu ena mem komba kuma enn seksyon burzwazi, me pa pu mem lobzektif. Sa nu truv sa dan La Chaumiere, kan ti problem laba. Kot ti pe al fer sa insinerater, li tutenn kartye kot travayer reste ki afekte. Me, mo parfetman dakor ek Ram ki Medine inn rant ladan, san ki li dir li uvertman, parski so proze IRS pu ipoteke. So prev zordi Medine inn ferm Lameque, so konkases UBP inn ferme, akoz ena enn proze IRS. Efektivman si CT Power uver, li ti pu blok so proze. Donk suvan de fwa sa anbigite ki nu truve la. Me, li inportan konpran osi ki tu Guvernman dedrwat ki nu ena li bizin sutenir par enn seksyon burzwazi. E kan PT vinn opuvwar, li truv burzwazi existan, dit “blan” angime, ki pu li pa dan so faver, alor li pe al kree, ranforsi, enn lot grup burzwazi, su pretex so politik “demokratizasyon lekonomi”, lerla zot donn permi kumsa agos adrwat -- zis pu ki bann parti opuvwar ena enn lot grup burzwazi ar li. Pli gran lexanp, La Chaumiere. Kan proze La Chaumiere tonbe, firm Gamma gayn permi pu fer Loto. Par milyon tulesemenn zot ramase, san konte ki par milyon pey fransiz Loto. Kas sort Moris, al pey firm Franse, parski bizin donn Gamma kiksoz, akoz li finans sa parti opuvwar la. La, mo ti pu kontan azut lor zafer City Power. Setenn long prosesis ki finn vini ziska li vinn lor baz kominal: nom Chermenn CEB, Balraj Narroo, ki alatet enn sosyete kominalo-relizyez. Sa montre danze sa relasyon ant puvwar politik ek sosyete sosyo-relizyez. Kuma Ram finn dir, enn inntelijenntsia dan politik ki taler mo finn fer referans, zot liye ar sosyete kominal pu ki enn grup dan burzwazi prospere, e lot kote zot, sa bann la vinn zot bayer defon. Li anmemtan konplex, me, si nu asize diskit li, li pa difisil pu nu konpran.
Kamarad Jane: Kapav truv solisyon. Nu kapav kree enn fron, klas ki nu regrupe, kont City Power, pa bizin mem lobzektif ki burzwazi, me fer tann nu lavwa.
Kamarad Patrick: Mo pu vinn ar seki Reeaz finn dir avan, e seki li fek dir osi, e li al dan mem sans. Seki mo pe sey konpran, ki mo krwar kapav enn danze pu klas travayer e pu dimunn ki bizin akse a servis esansyel. Seki ziska ler, nu pankor koz minimem vital, ki depi byen lontan nu finn koze. Par kont, nu truve ki ena enn zafer apel CSR (Corporate Social Responsibility), e sa kapav vinn enn danze. Sirtu, sa 2 zafer la ansam. Mo pankor konpran byen so striktir, kuma li fonksyone aktyelman, sa CSR la. Paret ena enn institisyon guvernmantal ki rekolte CSR pu apre li refer distribisyon. La, li kapav vinn enn zuti politik. Ena dimunn dan klas travayer ki pe atann servis deliveri, la nu truv enn shifting sa responsabilite pu donn servis esansyel depi Guvernman direkteman lor enn institisyon ki kan-mem kontrole par burzwazi. Mo pa ti konn sa zafer Loto la, e li osi, li finans bann proze sosyal. Anmemtan, danze la, li kapav osi vinn depi konpayni miltinasyonal, ubyen proze kuma City Power. Par exanp, Guvernman kapav pe get enn proze, lerla - nu truv sa dan buku pei – mem li kone sa pu fer enn dega apre, me selman sa miltinasyonal la pu kontribiye dan CSR apre. Alor, sa li danzere osi. Ena 4 mwa desela mo finn realize ki ena politisyen, zot pe pase, dir dimunn ki res dan zot landrwa, al kree lorganizasyon pu zot kapav gayn CSR. E zot sir zot pu gayn CSR. Zot ena garanti. Ena enn trik ki pase ladan. Pu gayn CSR, lalwa dir ki u bizin enn lorganizasyon ki existe 2an. Me, kuma zot pe kapav donn garanti ki zot pu gayn CSR? Alor, ena dimunn pe bizin led sosyal, ek olye ki nu ena departman dan welfer steyt ki donn sa led la kuma enn drwa ubyen enn servis, ena enn shifting lor la ver sekter prive. Dan enn fason degize, politisyen pe kone Guvernman pa pu furni servis, e li pe fini diriz dimunn ver CSR. Lerla li pu inportan konpran osi sa stratifikasyon la byen. Kuma Reeaz pe dir, lor “stratifikasyon” la, manyer dimunn truv klas sosyal, finn ena sanzman e.g. enn dimunn travay dan enn korl sennter, kuma li konsider li? Li enn nuvo sekter? Kot li truv li dan stratifikasyon la? Enn nuvo kategori travayer, e buku truv sa kol blan.
Kamarad Jane: Petet mo ena konfizyon dan mo latet, me mo prefer exprim mwa, pu ki mo pa sagrin kan mo al kot mwa, ki mo pa finn reysi koze! Ena enn pake divizyon. Kan mo ekut dimunn intervenir depi ki mo vini, ena bann zoli lide. Nu anvi fer progres buku kiksoz. Me, avan mo vinn isi, mo pe ekut enn emisyon lor radyo, kot kamarad Jack Bizlall pe intervenir, Samdi kan mo ekut linformasyon apre ki bann Blok 104 finn fer enn lamars - mo apresye ki Alain pe dir petet dan grup nu pa dakor ek buku kiksoz Grup la dir, me zenn ladan zot pe azir sinserman - kan tann bann zenn ki finn partisipe, ena ankor zoli lide ki pe sorti. Mo finn osi gayn lokazyon koz ek enn kamarad dan Rezistans dan lasemenn, ti mwa ek Reeaz, gran deba pe derule dir-dir, lor ki zot pe al fer exakteman. Sipa zot pa pe anbet dimunn. Kot finalman lerla, dan deba, ena zafer pe sorti. Mo dimann momem, ek refleksyon ki pe ena partu kote, eski nu pa pe koz mem kiksoz, ubyen akoz nu lorgey, nu pa pe koz ar serten dimunn, finalman, nu pe kree divizyon parmi numem? Kapav mo dan lerer - mo truv Lindsey pe get mwa serye-serye -- me enn lot zafer, pli nu pe rod kree kiksoz, nu truv divizyon la pe vini. Alepok, nu truv zis Jack lerla Lindsey, Ram. Sannku la truv Ashok, Michel par isi. La, nu truv enn sindika so kote, lot laba. La nu truv Peerally pe vini. Asterla tann dir li pran Mercedes al partaz manze ek dimunn mizer. Ena enn problem. Kot nu pe ale? Mo get bann zafer nu finn fer ansam. Get lor Sekirite Alimanter. Enn zoli travay nu finn fer ansam. Pu mwa, li pe dormi par la. Nu pa pe reysi vilgariz li. Nu pa pe reysi fer kiksoz pase.
Kan nu get semenn Zurne Internasyonal Fam inn pase, nu truv difikilte fam pe fer fas dan pei, e kan nu get tusala, kot nu pe ale? Eski vreman nu pa pe fer refleksyon, prodir liv - mo truv zoli liv kan mo pe vini par devan, extra kontan, mo truv dokiman privatizasyon ki nu ti travay alepok dan All Workers – dan enn eternel rekonstriksyon? Nu rekonstrir, nu kontiyne rekonstrir, me nu pa pe buz par divan. Ena divizyon parmi nu. Kisannla so lafot, mo pa kone. Me, se zordi, nu pe reflesi.
Mo terminn ek enn zafer nu ti fer onivo CTSP Avril 2009, si mo pa tronpe, kot ti ena Lamarche du Peuple, kot ti ena lamars ek La Chaumiere ek tu. Kot nu ti lans invitasyon dan piblik, kot nu pa ti dakor ek enn seri kiksoz. Me, ladan nu truv enn grup abiye an zonn ti vini, pu lanvironnman. Ladan ti ena laplipar blan. Ti osi zenes ki ti vini. Eski kelke par ki dimunn inn kritik CTSP inn amenn lezot grup ansam ar zot? Enpe kuma Blok 104 pe fer la? Me which is which? Ena konba ki nu sipoze amene, kuma lanvironnman, Sida, ki nu sipoze amene onivo nasyonal. Mo pa kone. Mo perdi.
Mo fini ar enn ti zafer. Mo finn get enn fim yer. Apel Couleurs de Sentiments, vreman formidab, lalit bann fam nwar dan Lamerik, kot enn zurnalist blan fer tann lavwa sa bann fam la. Me, eski lerla nu pu dir sa bann madam ki bizin fer tann zot lavwa inn amenn enn tifi, li so fami inn fer dominer ek bann nwar, e li li pe sorti ladan, li pe truv sa linzistis la, li pe denonse, kuma nu fer ladan? Sori mo finn koz enpe long, me mo enpe perdi.
Kamarad Vijay: Tultan kan ena sa koze bizin konbat kominalism, gayn enn lot koze, bizin ena meritokrasi. Alor, ena enn espes enn konvansyon, enn pratik, kan fer nominasyon, enn pratik dan bann institisyon guvernman, bizin ena enn kota. Dizon, kan pe donn promosyon, bann profeser pu vinn Deputy Head Teacher, ubyen Deputy Head Teacher pu vinn Met Dekol ubyen Inspekter, uswa dan lapolis, kumadire ena enn espes sistem kota. Bizin nom enn tel proporsyon tel kominote, etc. Ek, lerla li poz enn kestyon fristrasyon. Lot dir, zot ti merite, zot pa finn nome. Ek lerla, dernye fwa espes enn skandal lor nominasyon manb PSC. Ena dimunn inn nome granmatin, midi li gayn let dir li, “Sori, pa bizin u, bizin enn lot dimunn ki apartenir ar enn lot kominote.” Lerla ena enn zafer ki distile depi lao, e nu aksepte li, sanki gayn lokazyon met ankestyon.
Cher: Petet kan nu fini diskit enn-de pwen ki Kamarad Jane inn sulve, nu al lor kestyon “meritokrasi”, enn size enpe kuma “morisyanism” sa. Li asyum ki bizin ena inegalite ladan. Seki merite, li gayn enn plas pli ot dan enn inegalite ki napa met ankestyon.
Lor seki Kamarad Jane inn dir: Petet ena 2-3 zafer mo ti pu kontan komante: Nu kumans ek Jane so lapel a linite. Zot permet mwa?
Linite de klas, linite klas travayer, li pa vedir ki bizin ena enn sel parti politik. Non. Pu reponn kamarad Kreepalloo osi enpe, nu bizin ena bann lide presi, e nu bizin reysi tom dakor lor lide presi pu nu gayn linite. E nu bizin fer nu lespri travay buku. Nu propoz kiksoz, lot dimunn reponn, nu re-reponn, zot re-re-reponn kumsa. Kumsa lide devlope. Premye zafer inportan, linite deklas. Me, pa neseserman enn parti inik. Si nu ena bel bel diferans lor lide politik inportan, lor kestyon de klas, ar dimunn, nu pa kapav inifye nu ansam ar zot. Non. Sinon, nu pu al fer samem kalite trazektwar ki MMM, si zame nu rod inifye nu ar kuran ki inklir burzwazi. MMM, li ti kumans ase byen, me so erer se li finn gard enn linite avek eleman dedrwat ki ti poz zot kuma degos, e sa finn plizumwen eklat MMM kuma enn lafors pu sanzman. Alor, premye zafer se nu pa bizin fer konsesyon lor stratezi, dan lalit politik.
Dezyem, kan nu pe koz stratezi de klas, enn dimunn li kapav nerport ki kuler. Nu pe koz klas, pa ras. Dan Moris, dayer 80% Franko-Morisyen zot pena naryen pu vande apar zot kuraz, apar zot lafors travay. Proprieter tablisman, li enn ti-pursantaz Franko-Morisyen. Gran inportater masinnri lur, etc, enn tipti pursantaz. Osi, parmi sa “burzwazi istorik” la, nu ena ki pa Franko-Morisyen. Gran inportater manze ki form parti burzwazi istorik. Si nu get kuler swa kominote, li amenn erer analiz, ki antrenn erer stratezi. Get kan burzwazi fer enn OPA lor Parti Travayist, li enn lalyans ant 2 tit-burzwazi/burzwazi otur lagazet L'Express ek lagazet Advance, enn espes linite nasyonal, me seki arive se PT perdi so laliyn klas travayer.
Anu get sa swe linite ar Rezistans ek Blok 104 avan, lerla Bizlall. Rezistans inn amenn enn kanpayn dan lapres pandan 7 an, apre ki zot demisyonn dan LALIT, e li aksantye apre eleksyon 2010, kumkwa par zot kes lakur, zot seri kes ki zot finn mete, zot pe chalennj best luzer sistem. Zot dir sa dan lapres. Tu lapres repet sa. Tu radyo repet sa. Alor tu dimunn krwar zot kes lakur pe challennj best luzer. Mo ti dir tu dimunn? Pa tutafe vre. Dimunn ki anfaver best loser, seki defann li, kuma Yousouf Mohamed, par exanp, li kone tre byen ki zot kes na pa challennj best loser system. Samem li inn res trankil 7 an, kan kes pe derule. Li kone ka la enn blef. U lennmi dan sa batay la, li kone ki u pe badine.
Nu, dan LALIT, nu osi, nu finn kone. Nu finn explik zurnalist lor zurnalist, nu finn fer konferans de pres, tu dimunn LALIT, nu kone.
Me, bann la kontiyn dir zot pe chalennj Best Luzer par zot bann ka.
Antretan, dan zot afidavit, enn zafer piblik, bann Blok 104, bann Rezistans ek bann Muvman Premye Me, zot zire, zot fer enn afirmasyon solanel, ki zot pa pe challennj best loser.
Best loser, zot asir Lakur su serman, pu kontinye san okenn traka malgre zot ka. Abe, u kapav fer enn zafer kumsa, e u pu amenn progre? Dimunn pa pu dimann u which is which? Mem dimunn, 104 dimunn, ubyen 20 ki finn anfet pret sa serman la lor nom 104, kot afirm solanelman ki li vre, kumkwa best loser pu kontiyn parey, so bi pu ankor la, so fason marse pu ankor la, li pu kontinye li. Zot anvi best loser kontiyne, zot dir su serman, pu dimunn ki anvi best loser, e zot anvi dimunn ki panvi li, kapav opte awt. Zot ule efektivman enn 5yem kominote. Mo kone ki kamrad Jane, lezot dan CTSP inn konpran sa depi lontan.
Me si nu dan LALIT, nu zis fonn, rant ar zot, me kan dimunn dekuver eskrokri la, aba nu osi nu pu kupab. Nu pa ule dimunn asosye nu avek enn tel mank integrite. Kan u kas u prop parol, li enn zafer grav. Li reste. Kan ena enn lot moman grav, dimunn pu krwar zot parol, sa bann Blok 104 la? Ubyen zot parol pa pu ena valer? Anfet parfwa nu pa kritik zot ase, parski dimunn ki pa tro swiv krwar ki petet Lalit ladan.
Pa kapav ena 2 koze sa. U pa kapav, si u anvi amenn sosyalism. Li pa posib. Li enn popilism inkrwayab.
Ena lezot pwen inportan osi. Li osi enn zafer ridikil pu u dir dan lapres, e tu dimunn pran sa lamone kontan, kumkwa u pe regrup 4 lorganizasyon - setadir CSG, GWF, FPU ek FTU. Swa li enn sel lorganizasyon, CSG, swa li 3. Li pa kapav 4. Li pa kapav pu enn rezon byen sinp, parski sa 3 la li form sa 4yem la. Li lozik elemanter. Lerla, u gayn Blok 104, ek Rezistans ek Alternativ, ek Muvman Premye Me. Zot kont sa 3 Lorganizasyon. Li pa enn zafer difisil konpran, Kamarad Kreepalloo finn fer enn apel pu explik dan langaz sinp. Li sinp.
E nu bizin enn program ki vreman an-komen. Ki nu konpran. U fer enn lamars kot travayer lepor pe ale kont privatizasyon lepor. Enn lot bann dimunn pe al lamars kont kominalism dan konstitisyon. Enn lot bann dimunn inn al dan lamars pu gayn enn lamone -- travayer lindistri sikriyer -- pu gayn tan mil par mwa anplis. Lerla, kan tu fini vinn ansam, u sey tripot kiksoz an-komen? Me, li pa kumsa ki mont enn muvman. Sa ondire, enn zar reponns, a difikilte pu ule “linite”.
Asterla, nu get Jack Bizlall. Li inpe pli pir, enpe pli difisil pu travay, kuma tu dimunn kone. Li, ant ot, li finn tir enn trak absoliman orib kont 2 nu bann manb. Ek ondire si kikenn pu fer enn zafer kumsa kont 2 nu militan, nu pa kapav apel nu zenn manb vini, ekut sa dimunn la, expoz zot a sa kalite vyolans la. Si mwa mo finn bulverse par sa? Si Rajni Lallah -- ki pa la zordi, li dimann exkiz, zot pe anrezistre enn CD, li ek so grup - si nu de fam finn sibir kumsa, nu bizin realize ki menas la, li pa zis pu nu. Kan Bizlall pe ekrir sa bann vyolans kont Rajni ek mwa, sa bann atak visye kumsa, li pe dir tu lezot zenn fam, “Ala ki mo pu fer si zame zot koz kont mwa, si zame zot kritik mwa!” Me, nu, nu pa kapav fer linite ar dimunn kumsa. Omwen ki li fer enn gran sanzman lor letan, exkiz li an piblik, mo pa kone mwa. Ek nu pa finn gayn sutyen, bizin dir, depi laplipar direksyon sindika, kan nu ti sibir sa atak la. Zis, parmi lider sindika, Tulsiraj Benydin ti dir an piblik ki li disosye li. Me, apre, li vinn dir sa so guru! Alor so parol pa vo gran soz lerla. [Koze depi lodyans: Guru zordi, ena 2 sinifikasyon!] Wi, sirtu bann ki bizin pey sipa Rs20,000 pu ekut zot koze.
Alor, seki inportan pu linite, se enn program kot travayer tom dakor. Pa enn pe vinn lor enn program, lot pe vinn dan lot. Tu dimunn bizin truv lyen, artikilasyon ant bann diferan but dan program. E osi, tu dimunn pe kumans truv lyen ant seki zot pe rode akurterm, e seki zot ule alonterm. Ondire, dan politik, u bizin truv “antye” enn kiksoz, ek so bann but anmemtan. E dan lekol, anzeneral, anpes nu lespri travay kumsa. Me, dan lalit politik, pu nu gayne, nu lespri bizin aprann travay kumsa. Nu bizin vinn malen. Get sosyete, ek derulman listwar antye, ek tu so but. Mo krwar sa problem otur La Chaumiere, li enn problem truv problem antye, ek truv tu so bann but, e truv zot anmemtan. Kan koz linite, li mem zafer. Bizin get linite kuma enn sel gran konsep, ek osi anmemtan get tu so bann but osi, pangar ena but ki pu al eklat sa lansanb la.
Lor eski nu pe turn anron, tro reflesi, pa azir ase? Lalit la li pa fasil. Sa kestyon la osi, li pa fasil. U kone, dan lalit pu sanzman sosyete, e sa li vre sirtu zordi, so premye zafer pu remarke, se sistem kapitalis mondyal, li pe balote. Par limem li dan grav problem. Nu dan enn sityasyon kot tu gran koko, gran ekonomist pro-kapitalist inn gayn mari traka. Zot sistem ankriz. Li enn kriz mortel. Alor, nu pa bizin pran li lamone kontan, ki li tultan pu la. Alor, refleksyon vinn telman inportan presizeman parski li pe balote, li kapav rant dan enn kriz extreman grav. E, kan li pe dezagreze, li ena 2 sime li kapav pran. Swa nu gayn enn barbari inkrwayab, swa nu deza enn bann zerm ki nu finn kumans reflesi, kumans konpran, komans batir an ros -- kuma zordi sa Konferans la, li reprezant enn zerm ki nu pe zete, tu dimunn pe pran laparol, pe reyelman reflesi ansam -- pu ki lerla sa kapav donn nu lespwar kree kiksoz pozitif depi sa. Samem slogan “sosyalism ubyen barbari”. Sa enn zafer. Progre, kan li vini, li kapav vinn byen vit – akoz sistem aktyel li kapav kolaps - me fode nu finn reflesi, e tom dakor lor bann pwen ki nu vreman konpran.
Dezyem zafer, lor kimanyer sanzman la pu vini: U kone ena 3 zafer ki pu vinn ansam pu fer sa sanzman la arive: li vo lapenn gard zot separe dan nu latet, kan nu reflesi, pu get zot artikilasyon.
1. Klas travayer an zeneral pu inn debat ase lor enn program an komen, pu inn gayn ase lakorite lor enn program ki konsyan. Mo pe dir “konsyan”, pa “konsyans”, tir sa “s” la pur lemoman, dimunn “konsyan” dan enn sans sinp. Li kone ki li pe fer. Si u dimann dimunn ki finn vini dan enn manifestasyon par exanp -- dapre so kapasite ki li ena -- li kone kifer li la, e li la pu enn rezon ki tu lezot dimunn osi kone zot la. Alor, li enn program konsyan. Diferan seksyon klas travayer rant ladan. Ziska klas travayer net rantre. Sa li enn vre lafors. Klas mazoriter. Klas ki prodir. Klas ki ena lintere kopere lor sayt. Klas ki deza ena lasosyasyon, koperativ, konsey vilaz, sindika, ki li konn rule. E travayer kone kisannla pe dominn zot parski tulezur sa bann la dominn zot: gran patron, ek enn filwar ti-patron anba. Dimunn kone. Sa li kiksoz inportan. Dan listwar klas travayer kapav vinn ansam ek azir preske par limem. Me, zis sa, li pa pu amenn sosyalism.
2. Sa dezyem eleman ki bizin vinn ansam, li pa kiksoz otomatik. Se enn parti politik, kuma LALIT ete. Seki enn parti kapav kontribiye, li pa enn konpreansyon ki vini par limem, atraver nu konfrontasyon deklas lor sayt. Nu vinn ansam dan enn parti akoz nu dakor lor enn seri pwen spesifik lor ki kalite sosyete nu ule dan lavenir. Alor, tandi ki klas travayer dusman-dusman li vinn lor enn platform larz, sirtu lor zafer ki li PA ule, enn-de zafer ki li ULE, nu devwar kuma enn parti se pu zet posibilite, zet lide pu tu dimunn reflesi, ki nu kapav kree ansam pu lavenir. Alor ansam ar sa larz lafors deklas (klas travayer) ena enn grup dimunn ki finn travay pu sey sanz sosyete atraver refleksyon lor manyer ki sosyete marse, manyer ki listwar derule, e pu met program ki pe emerze dan sa kontex la. Konpran sosyete, e propoz kimanyer sanz li. Sa li dimunn depi nerport ki klas, li pa bizin travayer, li. E li bizin truve ki klas travayer, antan ki klas, ki pu ena plis posibilite pu aplik so program ki pu fer tu dimunn vinn egal. Me, antan ki individi, enn dimunn vinn enn militan dan enn parti politik revolisyoner.
3. Ki lyen ant sa 2 la? Kimanyer zot vinn ansam. Nu gayn bann travayer ki finn deza dan bann lalit lepase. Zot finn deza koyne dan lalit deklas ar patron. Kan dir “Ey, get ki nu fer!” zot pu bann dimunn pli negatif ar seki LALIT pe propoze, byen suvan. Kifer? Parski zot finn deza seye, li finn deza pa marse. Me, sa bann dimunn dan klas travayer la, e osi anmemtan dan enn prosesis separe depi totalite zot klas, kan zot finn ariv truve ki moman la inn vini, travayer anvi buze, seki LALIT pe dir paret pli vre, pli fiyab ki seki MPM ubyen bann Subron pe dir, lerla sa lyen la ki inportan. E la osi, gayn linite.
Ondire klas travayer + parti politik kuma LALIT + sa bann dimunn ki ena lexperyans lor flor dan lalit de klas, pu zot kapav dir zot matlo dan travay, “Wi, seki zot pe dir li koresponn a mo lexperyans.” Sa 3 zafer la vinn ansam. E kan sa 3 zafer ena tandans vinn ansam? Suvan li dan enn moman kriz. Enn kriz li dir pu klas trvayer. Li enn moman kot ena plis sufrans. Dan sa mem moman la, ena osi plis kreativite, e se sa ki amenn sa 3 eleman la ansam. Parski fode pa nu fer erer dir dimunn Moris pa buze. An 1999, enn dimunn ki enn santer, li mor dan kaso, 33 blesir lor li. Sa pei la, san enn lidership vizib, tu piti dan pei inn met barikad. Pei la bloke. Barselonn, bann la for lor met barikad, zot met enn lafin sak sime. Isi, sak 25 met ena barikad. Dimunn konn fer sa. Pa personn ki bizin dir zot. Enn laraz inn pran. Me, si enn laraz zis pran kumsa, li pa amenn lwen. Fode lorganizasyon kuma Lalit, MLF, MPRB, nu finn fer lorganizasyon JUSTICE, e sa finn amenn enn progrem.
Sa li enn kumansman enn repons a Kamarad Jane. Me li enn zafer bizin diskite lor letan.
Kamarad Ram: Kamarad Patrick inn sulev pwen CSR, ki byen interesan. Kan get dimunn ki finn analiz ki ete ideolozi neo-liberal, enn-de bann laspe santral ladan, se li enn proze politik. Li enn proze politik burzwazi. Lontan burzwazi -- lepok kapitalist ordiner – antan ki klas, li pena enn proze politik. Se kan nu finn gayn teorizasyon par Friedmann, Hayek, aplike par Thatcher, Reagan tusala, finn gayn partu dan lemond burzwazi kumans devlop enn proze politik pu limem. Avan sa, burzwazi ti truve ki sosyal demokrasi ase bon pu garanti so profi, li les sa ale. Kan sosyal-demokrasi nepli kapav garanti li so profi, lerla-em ki zot truve ki zot bizin ena enn proze politik. Sa vedir isi, kan fer CSR isi, li enpe sa. Li vre ki enn parti sa larzan la, al dan enn fon, me ena enn parti al direk dan proze. Patron la li prepar enn proze, sumet sa enn komite, si proze la apruve, lerla li finanse limem. Par exanp, sa elver zako Riviere des Anguilles, li pe finans bann proze laba limem. Ena buku patron ki pe finans zot proze zot mem. Sa li vinn ranforsi enpe rol politik ki patron pe sey devlope. Li vre ki li enn zafer ase konplike me si kamarad Patrick al lor sayt LALIT, ena enn lartik ekrir par Elsa Wiehe, enn manb lalit ki pe res USA pur lemoman, enn mari lartik, ki fer u konpran sa konsep CSR la.
Mo pu repran bann pwen ki Jane inn sulve, bann pwen valab. Setadir, kestyon divizyon. Si dan lane 1970, nu ti dir, “Anu pa fer divizyon ant MMMSP ek Lel Gos, ek LALIT,” zordi nu LALIT, nu pa ti pu existe. Ni MMMSP ni Lel Gos existe. Parski nu finn kombat zot onivo lide, onivo analiz, samem rezon kifer nu ankor existe zordi. Mo krwar kan nu get divizyon zordi, li mem zafer. Si nu kolmat tu diferans stratezik ki ena ant diferan grup dan lagos, si lerla u ena kuran ki erone, lerla u disparet u osi. Sa enn-de bann rezon kifer LALIT existe. Me “divizyon”. Ki divizyon? Kot li sorti. Rezistans. Li ti dan LALIT, sa. Zot ki inn ale. Zot pa finn kestyonn program LALIT. Zot inn ale, personn pa tro kone kifer, zot inn ale. Zot inn divize, zot. Ek Muvman Premye Me, ubyen PMT avan, nu finn travay ansam. Me, kan ena diferans dan stratezi, nu bizin fer li kler. Nu pa kapav kolmat sa bann diferans la ek pretann ki nu “lagos” ansam. “Lagos” li pa enn famiy sa. Lagos, li enn konpoze de lorganizasyon politik baze lor enn program, lor enn stratezi. Si dimunn dakor ek nu program, nu stratezi, zot dan LALIT. Me, nu pa kapav kolmat diferans ki ena, ek fer linite. Li swetab, me zot, zot inn al form lot lorganizasyon. E zot stratezi pa parey. Me, nu pu truve, dan enn lepok kot klas travayer organize, kot li mobilize, kot klas travayer inifye deryer enn program de lit, enn program sosyalist, lerla sa bann divizyon dan lagos, zot anvole sa. Kan-mem ki u apele, se klas travayer ki pu kree sa linite la. Se pa sipa Jack, sipa Subron, sipa nu, asize ansam otur enn latab. Pa linite sa. Se klas travayer ki zize kisannla pe koz vre, koz manti, koz byen, koz mal, propoz kiksoz bon, par bon. E li pu exziz linite.
Parey kuma dan muvman sindikal, ena divizyon. Me, de nu pwendevi, se travayer ki bizin reklam linite. Pa ondire pran 7-8 dirizan, met zot asiz otur enn latab, fer enn fron, fer linite kumsa. Non. Klas travayer ki bizin reklam li. Tu parti degos, lorganizasyon degos, zot sipoze, mo dir zot sipoze, defann klas travayer. Zur ki klas travayer inifye ek mobilize, zur li reklam enn linite parmi lorganizasyon politik, va gayn li. Me fode ki klas travayer reklam sa. Li pa fer otur enn latab sa.
Kamarad Alain: Zis pu repran pwen ki Vijay ti sulve lor meritokrasi. Nu pa tro dakor ek sa konsep lamem. Ideolog burzwa, zot servi sa konsep meritokrasi, ki suvan dimunn servi kuma enn zuti kont kominalism, me pu zistifye inegalite. Zot dir u, bon, gard sosyete kuma li ete zordi. Serten merit serten post, serten merit enn saler Rs60,000, lot Rs10,000, lot Rs4,000. Lot li kapav pena travay, li pe krev de fin, li dan extrem povrete. Konsep meritokrasi, kan nu servi li pu challennj kominalism, li osi, li ena enn febles. Li pa challennj lesel sosyal la. Li dir u bizin monte ladan. Si u merite, li dir, u pu pli ot dan sa inegalite la. Alor, nu pa dakor ek sa. Nu gard nu laliyn politik pu viz egalite. Se sa ki nu bizin gard antet pu chalenj sistem aktyel. Meritokrasi, kuma kapitalism, li repoz lor inegalite. Pu sistem kapitalist sirviv, li bizin sa explwatasyon gran mazorite travayer la, pu ki li gard kontrol dan lame minorite kapitalist la.
2yem zafer. Enn zafer ki Kamarad Yves ti dir. Li ti pe met ankestyon ki zuti nu servi. Nu pena repons mazik lor la. Me, dapre listwar, kan nu get par deryer, ena deza eleman repons ki nu fini gayne, ki kapav ed nu avanse. Nu truve ki lalit de klas - Marx pa ti invant li, tultan finn ena li, ant oprime ek opreser, dan diferan form, dan diferan kontex - kan ena gran bulversman, li finn permet sanz sa sistem la, e se travayer mem ki finn amenn li. Kuma La Commune, pa zis dan Paris, me bann kominn dan Lasinn, dan Ongri. Zot montre kapav ena enn lot kalite sosyete. Sa bann lexanp la, inportan. Me parfwa nu bliye propagann, kantite mwayen ki burzwazi mete, pu blok emerzans konsyans de klas, inite deklas. Nu ena pu get lakantite, dan Medya, gete kimanyer dan enn lemond kapitalist zot met otan zefor pu kraz Kiba. Akote Lamerik, ena enn tipti pei, kumsa, tusa banane la li fer sanksyon pu kraz li? Enn totalitarism sistem burzwa inkrwayab. Me, si li pe fer otan zefor, li parski li per ena emerzans enn sistem ki ti aspirasyon tultan lepep Kibin, ek buku so dirizan.
Kamarad Sanjay: Bonzur kamarad. Mo finn tann buku kamarad koze isi, vreman interesan. Nu pe al ver 44an Lindepandans, 20an Repiblik. Depi kelke zur mo pe dimande eski nu vreman indepandan. Enn repons mo pa finn gayne ziska zordi. Les mwa vinn lor enn problem ki vreman tus nu. Depi kelke tan, mo lir lor zurnal, sirtu lor integrasyon sosyal, ena 1,078 zanfan des rues. Ziska zordi, Guvernman ubyen lezot dimunn, pa dir ki aksyon pe pran pu sa bann zanfan la. Eski zis gro problem pe predomine? CSR vreman pu vinn enn problem enorm. Dimunn pov pa pe gayn sa. Sa bann zanfan pov la, ki zot finn fer? Ki zot pe panse pu fer, Guvernman, bann lezot? Dan zurnal, zot pa explik sa.
Ki nu ena kote lamer. Eski pe explwat lamer kuma bizin? Eski nu peser pe gayn zot but dipin kuma bizin? Tu proze ki pe fer borlamer, deturneman bann laplaz, eski Guvernman vreman pe get dan direksyon peser, dan direksyon sekirite alimanter? Kote bann planter, enn kamarad ti pe koze lor la? Vremem dan lenor, ena buku planter pe abandone. Erbisid otan ser, zot prefer abandonn zot terin. Eski nu pu kombat insekirite alimanter dan sa fason la? Zame. Guvernman pa pe donn sibsid sa kote la. Zot pe tuy ti-planter pu promuvwar gro patron. Alor, eski vreman nu pu kombat pu sekirite alimanter dan sa fasonla dan sa pei la? Mo espere LALIT pu pran desizyon lor la, fer enn muv pu nu kombat sa ansam. Mersi.
Kamarad Kisna: Mwa, mo ti pu kontan repran enn tigit deba lor “linite”, ek osi repran lor enn-de lexanp ki kamarad inn sulve, pu fer mo pwen. Mo finn ekut kamarad Jane avek buku latansyon, me mo’si, mo ena enn lot eleman repons a kestyon ki li finn poze. Mwa lor mo sayt travay, mo ena pu reponn a konfizyon ki byen suvan ena lor bann platform, e mo pu donn enn lexanp. Ena e Jack Bizlall e Ashok Subron zot bann dimunn ki lor terin lalit de klas depar zot travay sindikal, e byen suvan demand ki zot met divan, li pa fasil zistifye. La, pu sa lamars Rezistans ek Muvman Premye Me le 10 mars, zot pa fer li kler pu tu dimunn kifer pe marse. Zordi buku sa konfizyon la finn exprime. Zot pa fer li kler, ki zot pozisyon ete par rapor ar lalit de klas. Eski delibereman zot gard sa konfizyon la? Kuma dan lexanp sa afidavid ki zot finn siyne, ki zot finn zire la? Pu ki gayn lamas dimunn, pu anbet dimunn? Pu ki dimunn ki vinn laba, sakenn vini pu so rezon, pu fer buku? Sa diferans ki ena lor enn platform kot LALIT ete. LALIT, kan nu pe met enn platform, nu bann pwen kler, koeran, lor kestyon lalit de klas, ek lor linportans lalit de klas, ek lefet ki klas travayer bizin amenn sa chalennj a burzwazi. Li kler. Kamarad Jane, Kamarad Reeaz, kone lor Sart Sekirite Alimanter ki Jane inn koze, lor komye deba inn ena, komye reynion inn ena, bann sosyete, sindika inn al dan zot lexekitif ek bann lide, inn al dan zot lasanble, diskite, inn fini avek enn Sart ki ena lakorite, lakorite lor bann pwen ki kler. Li pa par azar ki nu truve ki pa ena okenn patron ki sutenir sa Platform la. Nu pa truv patron lindistri sikriyer inn sutenir sa Sart Sekirite Alimanter ki nu finn siyne la. Parski li klerman pe menas zot.
Get kot konfizyon al ariver. Avantyer dan sa lamars la, ena sindika SILU ek UASI ki enn dan GWF dan CSG, lerla SILU inn vinn zwenn dan manifestasyon, le 10 mars. Rezon kifer zot inn vinn dan sa manifestasyon la, se zot anvi enn pursantaz profi tablisman. Ashok Subron li vini lor lagazet li deklare piblikman, ki li pa KONT ki tablisman kontiyne plant kann. Pu lamars, zot pe revandik enn par ladan. Kimanyer nu zistifye sa pozisyon dan nu sayt travay? Kimanyer nu liye li ar sekirite alimanter? Ala, kot konfizyon la vini. Zordi kan kamarad Kreepalloo koz sekirite alimanter, kimanyer u ule sekirite alimanter, kan pli gran parti later agrikol, later ki kapav plante, li su kontrol tablisman, e pli gro sindika laburer, sindika artizan Lindistri Sikriyer, zot pe dir zot dakor avek patron kontinye plant kann, ki li pu nepli lindistri sikriyer, li pu vinn lindistri kannyer. Alor, la, kot sa kalite konfizyon la bizin klarifye. Kan u pa pe menas, kan u pa pe chalennj, sa sistem ekonomik ki zordi anplas la, me kan u pa challennj li frontalman ek klerman, byensir li amenn konfizyon. Byen suvan nu pu al fini kuma bann kamarad ki alepok ti ena bon lintansyon, dan Lel Gos, dan MMMSP, kot zot inn al fini kot zot ete, kuma nu ti tande dan premye parti sa Konferans la. Mersi.
Cher: La, mo pe get mo mont la -- setadir mo pa pe kapav get zot lame, la kot nu ete -- me mo ti pu kontan dir ki dan bann kestyon, dan bann komanter, mo finn not enn profonder, mo finn not enn onete, mo finn not enn integrite. E mem si nu pankor kumans truv enn klarte -- ant nu -- me nu finn exprim byen klerman seki nu tu, sakenn, seki nu panse. Sa vedir li finn enn premye sesyon fantastik.
Seki nu pu fer dan 2yem sesyon ki sipoze kumanse enn-er, nu pu konsantre enpe plis, mem nu fini tus li enn tigit, lor sa kestyon “nasyonalism”. Nu finn koz enpe “morisyansim” ki over-lap enpe, natirelman, me nu pu konsantre lor “nasyonalism”, setadir “nation state” , kot li sorti, dan ki lepok li finn kumans pran nesans antan ki enn antite, “nasyon”, bann “nasyon ki pena leta”, bann leta ki lerla kre enn “nasyon”, tu diferan form “nasyon”, analiz lor la, e osi lor “nasyonalism”, ki li ete antan ki ideolozi. Nasyonalism, li, li enn ideolozi li. Nu pu vinn anplen lor sa kestyon ki Yves ti poze. Eski ena enn rol progresis pu nasyonalism dan lalit anti-kolonyal, anti-inperyalism? Ki ete sa rol la? Enn papye pu swivi par enn sesyon plenyer.
Pu sa premye sesyon la, nu ti pu gayn serten lavantaz si nu ti’nn kase an ti-grup, ki ti nu plan, nu tu ti pu koz plis ankor. Me, sesyon plenyer la ti byen, byen, byen, ris, avek buku refleksyon deryer saki sak dimunn ki pran laparol finn dir. E mo sir tu dimunn ki pa finn pran laparol pu regrete, ubyen pu truv enn moman dan dezyem sesyon plenyer taler.
